Η Κίνηση Πολιτών για την Ανασυγκρότηση του Δήμου Φαρκαδόνας συνεχίζει αταλάντευτα τον αγώνα της για δικαιοσύνη, αποκατάσταση και βιώσιμη ανάπτυξη στον τόπο μας. Σχεδόν δύο χρόνια μετά τη θεομηνία «Daniel», οι πληγές παραμένουν ανοιχτές: ζημιές που δεν έχουν αποκατασταθεί, άνθρωποι που δεν έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους, αγρότες και επαγγελματίες που αδυνατούν να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Κίνηση καταθέτει υπόμνημα προς την Πολιτεία με ρεαλιστικές και άμεσα εφαρμόσιμες προτάσεις που αφορούν τα πιο κρίσιμα ζητήματα της περιοχής μας , από την αποζημίωση των πληγέντων και την αποκατάσταση των κατοικιών και των επιχειρήσεων, έως την ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα.
Ο αγώνας μας δεν θα σταματήσει μέχρι να μπει ένα σταθερό θεμέλιο για την ουσιαστική ανασυγκρότηση της περιοχής μας. Μέχρι ο Δήμος Φαρκαδόνας να αποκτήσει ξανά τη θέση που του αξίζει: ενός τόπου ζωντανού, λειτουργικού και δίκαια μεταχειριζόμενου από την Πολιτεία.
*****
Φαρκαδόνα, 10 Ιουλίου 2025
Προς : τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Θανάση Κοντογιώργη
Κοιν. : Αρμόδιους Υπουργούς
Γενικό Γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κώστα Σκρέκα
Κίνηση πολιτών για την Ανασυγκρότηση του Δήμου Φαρκαδόνας
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ,
Αξιότιμοι κύριοι/κυρίες,
Η πρωτοφανής θεομηνία «Daniel» προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στις υποδομές, στον πρωτογενή τομέα και στην καθημερινότητα των πολιτών του Δήμου Φαρκαδόνας. Παράλληλα, ανέδειξε δομικά προβλήματα και κενά στον τρόπο αποτίμησης και αποζημίωσης ζημιών σε ακίνητα και επιχειρήσεις.
Με το παρόν υπόμνημα, επισημαίνονται συγκεκριμένα ζητήματα και κατατίθενται προτάσεις για θεσμική και τεχνική διευθέτηση, με στόχο τη δίκαιη μεταχείριση των πληγέντων και την αποτελεσματική αποκατάσταση της τοπικής κοινωνίας.
1. Δίκαιη Αποζημίωση σε Κατοικίες με Άτυπες Διανομές Οικοπέδων
Ζήτημα:
Σε πολλές περιπτώσεις στον Δήμο Φαρκαδόνας, υφίσταται διαχρονική πρακτική άτυπων διανομών ενιαίων οικοπέδων μεταξύ συγγενών ή συγκυριών, χωρίς σύνταξη επίσημης πράξης διανομής ή σύστασης καθέτων ιδιοκτησιών. Ωστόσο, κάθε συγκύριος διατηρεί και χρησιμοποιεί διακριτά και αυτοτελή κτίσματα.
Πρόβλημα:
Το ισχύον καθεστώς αποζημίωσης αναγνωρίζει μόνο μία κατοικία ανά ενιαίο ακίνητο, παραβλέποντας την ύπαρξη περισσότερων, διακριτών κατοικιών διαφορετικών φυσικών προσώπων.
Ενδείξεις διακριτότητας:
Ξεχωριστές παροχές ρεύματος (ΔΕΗ)
Δηλώσεις διαφορετικών προσώπων στο Ε1 για κατοικίες με κοινή διεύθυνση
Δηλώσεις Ε9 με αναφορά σε οικοδομή επί εξ αδιαιρέτου
Συμβολαιογραφικές πράξεις που επιβεβαιώνουν τη χρήση συγκεκριμένων τμημάτων
Τεχνικά/πολεοδομικά στοιχεία που αποδεικνύουν αυτοτελή χρήση
Πρόταση:
Θεσμοθέτηση ρύθμισης ή ερμηνευτικής οδηγίας ώστε το ανώτατο όριο αποζημίωσης (150 τ.μ.) να ισχύει ανά διακριτή κατοικία και όχι ανά ακίνητο.
Αναγνώριση της διακριτότητας όταν:
α) η κατοικία ανήκει σε διαφορετικό φυσικό πρόσωπο,
β) βρίσκεται σε ενιαίο εξ αδιαιρέτου ακίνητο,
γ) χρησιμοποιείται αυτοτελώς με αποδεδειγμένη μακροχρόνια χρήση.
Αποδοχή μεταγενέστερων της θεομηνίας πράξεων διανομής ή δικαστικών αποφάσεων, ως αποδεικτικών διαχωρισμού.
Διευθέτηση του ζητήματος με ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση των συγκυρίων.
2. Ειδικό Πρόγραμμα “Εξοικονομώ” για Πληγείσες Κατοικίες
Ζήτημα:
Η υφιστάμενη πολιτική δεν επιτρέπει σε κατοικίες που έχουν ήδη ενταχθεί σε παλαιότερα προγράμματα “Εξοικονομώ” να επανενταχθούν, ακόμη και αν έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
Πρόταση:
Δημιουργία ειδικού κύκλου “Εξοικονομώ” αποκλειστικά για πληγείσες κατοικίες.
Ως μοναδική προϋπόθεση η ύπαρξη απογραφικού δελτίου ζημίας από τη ΔΑΕΦΚ.
Δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών ως μέτρο ενεργειακής και οικονομικής ενίσχυσης.
3. Πλήρης Αποζημίωση Επισκευαστικών Εργασιών
Ζήτημα:
Η αποζημίωση καλύπτει μόνον το 80% της επιλέξιμης δαπάνης, βάσει τιμολογίων του 2022, που δεν ανταποκρίνονται πλέον στο κόστος των υλικών και υπηρεσιών του 2025.
Πρόταση:
Αναπροσαρμογή των σχετικών τιμολογίων της ΔΑΕΦΚ.
Εναλλακτικά, κάλυψη του 100% των επιλέξιμων δαπανών για βιώσιμη και άμεση αποκατάσταση των πληγέντων κατοικιών.
4. Εξαίρεση Επιστροφής Ενισχύσεων “Εξοικονομώ” για Κατεστραμμένες Κατοικίες
Ζήτημα:
Κατοικίες που είχαν ενισχυθεί από το “Εξοικονομώ” και καταστράφηκαν ολοσχερώς από την πλημμύρα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο ανάκτησης των ενισχύσεων.
Πρόταση:
Νομοθετική πρόβλεψη ρητής εξαίρεσης από κάθε υποχρέωση επιστροφής ή διοικητικής κύρωσης για πληγέντες των οποίων η κατοικία καταστράφηκε πλήρως.
5. Παράταση απαλλαγής από ΕΝΦΙΑ
Ζήτημα:
Ακίνητα που δεν κατοικούνται λόγω ζημιών εξακολουθούν να φορολογούνται με ΕΝΦΙΑ.
Πρόταση:
Παράταση απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον για 2 έτη , για όλα τα πληγέντα ακίνητα και απαλλαγή μέχρι τον αποχαρακτηρισμό και την επανακατοίκησή τους.
6. Επιτάχυνση Διαδικασιών για Διπλά Πληγέντα Κτίρια (Σεισμός & Πλημμύρα) και διευθέτηση των επιμέρους ζητημάτων που προκύπτουν ανά περίπτωση.
Ζήτημα:
Σε πολλές περιπτώσεις στη Θεσσαλία, κτίρια έχουν πληγεί διαδοχικά από σεισμό και πλημμύρα, καθιστώντας την αποκατάσταση πολυσύνθετη και χρονοβόρα. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, διαπιστώθηκαν στις αυτοψίες της πλημμύρας ζημιές από τον σεισμό του 2021 με αποτέλεσμα οι μηχανικοί να μην αναλαμβάνουν τις συγκεκριμένες υποθέσεις, κάτι που καθιστά αδύνατο τον αποχαρακτηρισμό της οικίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πρόταση:
Θέσπιση ειδικής διαδικασίας ταχείας αποκατάστασης με ενιαίο φάκελο αποτίμησης για τα διπλά πληγέντα ακίνητα. Ειδικότερα, επιτάχυνση της διαδικασίας παραλαβής βλαβών ώστε να μπορέσουν οι άνθρωποι να ξεκινήσουν εργασίες.
7. Επίλυση ζητημάτων που αφορούν στην επιδότηση ενοικίου/ συγκατοίκησης
Ζήτημα :
Σχεδόν δύο χρόνια μετά τη θεομηνία οι ιδιοκτήτες κίτρινων και κόκκινων κατοικιών δεν έχουν επιστρέψει ακόμη στις εστίες τους καθώς είτε δεν έχει γίνει παραλαβή βλαβών (κίτρινες οικίες) ώστε να επισκευαστούν οι κατοικίες είτε δεν έχουν απομακρυνθεί ακόμη τα συντρίμμια των γκρεμισμένων σπιτιών (κόκκινες οικίες). Στην περίπτωση μάλιστα των κόκκινων σπιτιών ακόμη και μετά την απομάκρυνση των συντριμμιών, θα ακολουθήσει ένα μεγάλο διάστημα μέχρι να ξανακτιστούν τα σπίτια. Επιπλέον, για τις πράσινες κατοικίες παρουσιάστηκε το ζήτημα της κατανάλωσης ρεύματος βάσει του οποίου δεν έλαβαν ή δεν δικαιούνται πολλοί από τους πληγέντες να λάβουν την επιδότηση.
Πρόταση:
Παράταση της επιδότησης ενοικίου/ συγκατοίκησης έως ότου οι πληγέντες κίτρινων και κόκκινων κατοικιών επιστρέψουν στις κατοικίες τους.
Να μην αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα η κατανάλωση ρεύματος καθώς μπορεί να δικαιολογηθεί από τη χρήση αφυγραντήρων, κλιματιστικών, ανεμιστήρων για το στέγνωμα της οικίας καθώς κι από τη χρήση ρεύματος για τις απαραίτητες επισκευές.
8. Επίσπευση της διαδικασίας καταβολής στους δικαιούχους των χρημάτων που αφορούν στην πρώτη αρωγή και οικοσκευή και αποδοχή των εκπρόθεσμων δηλώσεων καθώς η πράξη αυτή αποτελεί νόμιμη διαδικασία και έχουν καταβληθεί ανάλογα πρόστιμα.
9. Επανενεργοποίηση του Προγράμματος “My Business Support”
Ζήτημα:
Αρκετές επιχειρήσεις δεν κατόρθωσαν να υποβάλουν αίτηση για διαφυγόντα κέρδη, εξαιτίας τεχνικών ή διοικητικών περιορισμών.
Πρόταση:
Προκήρυξη νέας περιόδου υποβολής αιτήσεων ειδικά για επιχειρήσεις του Δήμου Φαρκαδόνας.
10. Ένταξη όλων των ΚΑΔ που έχουν συλλεχθεί από την Κίνηση Ανασυγκρότησης και έχουν σταλεί από το Επιμελητήριο Τρικάλων στο Υπουργείο Ανάπτυξης στο πρόγραμμα στήριξης των επιχειρήσεων.
11. Ενίσχυση και στήριξη των πληγέντων αγροτών, κτηνοτρόφων και πτηνοτρόφων
Ζήτημα: Ανάγκη στήριξης και αποκατάστασης του πρωτογενούς τομέα
Προτάσεις:
α) Ηλεκτροδότηση των αγροτεμαχίων που βρίσκονται παρόχθια ποταμών ή αρδευτικών καναλιών έτσι ώστε να μειωθεί το κόστος άρδευσης των καλλιεργειών.
β) Ένταξη όλων των αγροτεμαχίων του Δήμου Φαρκαδόνας σε προγράμματα ενεργειακής αυτονομίας με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε γεωτρήσεις και μηχανήματα άντλησης νερού από αρδευτικά κανάλια.
γ) Κατασκευή φραγμάτων, όπου το επιτρέπει η γεωμορφολογία της περιοχής έτσι ώστε να επιτευχθεί η άρδευση των εκεί καλλιεργειών δια βαρύτητας.
δ) Ενίσχυση των κτηνοτρόφων και πτηνοτρόφων που επλήγησαν από τον Daniel και είχαν διαφυγόντα κέρδη λόγω απώλειας ζωικού κεφαλαίου και μη παραγωγής ζωικών προϊόντων με ειδικό επίδομα αποκατάστασης για διαφυγόντα κέρδη κατά την περίοδο που η μονάδα δεν ήταν δυνατό να λειτουργήσει έως την πλήρη αποκατάσταση της παραγωγής.
Αυτό το μέτρο θα αποτελέσει μέτρο ζωτικής σημασίας για τις πληγείσες οικογένειες ώστε να επιβιώσουν οικονομικά διότι η αποζημίωση των απολεσθέντων ζώων, αν και απαραίτητη, δεν επαρκεί για να αποκαταστήσει τη λειτουργικότητα των μονάδων ούτε για να καλύψει τη συνολική ζημιά και τα διαφυγόντα κέρδη από την αναστολή της παραγωγής. Επίσπευση πληρωμής του μέτρου 5.2 για τους πληγέντες κτηνοτρόφους Daniel.
ε) Να ενταχθούν στις αποζημιώσεις οι κτηνοτρόφοι που έχουν πρόχειρα καταλύματα αλλά διαθέτουν άδεια λειτουργίας.
στ) Να εξομοιωθούν οι αποζημιώσεις των πνιγμένων ζώων με αυτές των θανατωθέντων από ζωονόσους.
ζ) Τα χωράφια που δεν έχουν καλλιεργηθεί από φερτά υλικά και διάφορα άλλα προβλήματα να ενταχθούν στο μέτρο πληρωμής της Κάρλας.
Οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες των περιοχών που επλήγησαν από τη θεομηνία «Daniel» συνεχίζουν να βιώνουν τις επιπτώσεις της, τόσο σε επίπεδο καθημερινότητας όσο και ως προς την πρόσβαση σε δίκαιη στήριξη και αποκατάσταση. Οι προτάσεις που κατατίθενται με το παρόν υπόμνημα, αποτελούν ρεαλιστικές, εφαρμόσιμες και άμεσα υλοποιήσιμες παρεμβάσεις, που μπορούν να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα, την ισονομία και την κοινωνική συνοχή των τοπικών κοινωνιών.
Με εκτίμηση,
Συντακτική ομάδα
Κίνησης Πολιτών για την
Ανασυγκρότηση του Δήμου Φαρκαδόνας