Μέσα σ ́ένα μπαράζ προεκλογικών εξαγγελιών , που είναι άγνωστο αν θα υπάρξει ο δημοσιονομικός χώρος για να υλοποιηθούν , ο κ. Μητσοτάκης προσπάθησε να δώσει την εικόνα μιας ελληνικής οικονομίας που αναπτύσσεται με υψηλούς ρυθμούς παρουσιάζοντας κάποιους οικονομικούς δείκτες που τον ευνοούν , κρύβοντας , όμως , αρκετούς άλλους που δείχνουν μια τελείως διαφοερτική εικόνα της οικονομίας μας .
α) Ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε επιμελώς να αναφερθεί στο δημόσιο χρέος της χώρας μας , που στο τέλος του 2021 ήταν σε ποσοστό ρεκόρ : 200,7 % του ΑΕΠ [ Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ] – περίπου 388 δισεκ.Ευρώ -, το υψηλότερο στην Ευροζώνη : ακολουθούν η Ιταλία με 155,3 % του ΑΕΠ , η Πορτογαλία με 130,5 % του ΑΕΠ , η Ισπανία με 121,8 % του ΑΕΠ . Να μη λησμονούμε ότι το υψηλό Δημόσιο Χρέος ήταν ένα από τους βασικούς λόγους που η χώρα οδηγήθηκε στα μνημόνια ( μαζί με τα δίδυμα ελλείμματα ) κι ότι αν τωρινό χρέος κριθεί και πάλι μη βιώσιμο ( όπως το 2010 ) είναι πιθανόν να ξαναζήσουμε τις οδυνηρές συνθήκες του πρόσφατου παρελθόντος .
β) Το ίδιο υψηλό είναι και το Ιδιωτικό Χρέος [ το χρέος νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς τις Τράπεζες , ασφαλιστικά ταμεία , παρόχους ενέργεις , φόρους δημοσίου ] το οποίο εκτιμάται στο 120 % του ΑΕΠ και μαζί με το Δημόσιο χρέος αποτελούν «βόμβες» στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας . Το Ιδιωτικό Χρέος αυξήθηκε απο τη διόγκωση των λογαριασμών ενέργειας και φυσικού αερίου με αποτέλσμα πολλές εταιρείες-πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος να έχουν μεγάλα προβλήματα ρευστότητας : Η ΔΕΗ υπολογίζει ότι απλήρωτοι παραμένουν μετά τη λήξη τους περίπου 1.250.000 λογαριασμοί οικιακών καταναλωτών και επιχειρήσεων , ενώ τον περασμένο Ιούνιο κατατέθηκαν πάνω απο 200.000 ετήσεις διακανονσιμού λογαριασμών . Σε ανάλογο ρυθμό κινούνται τα χρέη προς την Εφορία ( 113 δισεκ.Ευρώ) , τα Ασφαλιστικά ταμεία (41 δισεκ.Ευρώ) και τις Τράπεζες που αρχίζουν να «κοκκινίζουν» αρκετά νέα δάνεια – όλα αυτά δε δείχνουν μια οικονομία που πάει καλά .
γ) Ο κ. Μητσοτάκης απέκρυψε το υψηλό ρυθμό πληρωρισμού που έχει η Ελλάδα : 12% τον περασμένο Ιούνιο , 5ος σε όλη την Ευροζώνη . Στην αιχμή των αυξήσεων βρίσκονται για ακόμα ένα μήνα οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων και συγκερκιμένα οι αυξήσεις τιμών τον Ιανουάριο 2022 ( στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ ) ήταν : φυσικό αέριο ( +154,8 % ) , ηλεκτρισμός ( + 56,7 %) πετρέλαιο θέρμανσης (+36,0 %) , ελαιόλαδο (+ 17,4%) , εκοίκια (+22,4 %) . Οι αυξήσεις αυτές εξανεμίζουν τους χαμηλούς μισθούς των Ελλήνων πολιτών και εξηγεί γιατί το «καλάθι της νοικοκυράς» δεν μπορεί να γεμίσει ούτε με τα είδη πρώτης ανάγκης , όπως πχ το γάλα που παρουσσιάζει για πρώτη φορά μείωση πωλήσεων κατά 15 % (!)
δ) Επίσης , ανακοίνωσε μια μικρή αύξηση του κατώτερου μισθού – από τον Μαίο 2023 ( ! ) – , αλλά δεν μας εξήγησε γιατί η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους κατώτερους μισθούς στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα βρίσκεται στην 11η θέση ανάμεσα σε 21 Ευρωπαϊκές χώρες με κατώτερο μισθό ( πριν αφαιρεθούν φόροι & κρατήσεις ασφαλιστικών ταμείων ) 774 Ευρώ [ αθροισμα 14 μισθών και διαιρώντας δια του 12 ] , όταν άλλες χωρες έχουν κατώτερο μισθό : Μάλτα – 792 Ευρώ , Πορτογαλία – 823 Ευρώ , Σλοβενία – 1.074 Ευρώ , Ισπανία – 1.174 Ευρώ , Γερμανία – 1.621 Ευρω , Ιρλανδία – 1.725 Ευρώ . Πιο κάτω από την Ελλάδα βρίσκονται μόνο οι χώρες του πρώην Ανατολικού μπλόκ ( Ουγγαρία , Ρουμανία , Σλοβακία κλπ). Οι χαμηλοί μισθοί συνδέονται με το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας μας , τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νέα ζευγάρια .
ε) Δεν ανέφερε τίποτε – αν και το είχε υποσχεθεί – για την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος , ένα φορολογικό «χαράτσι» που επιβλήθηκε στα χρόνια των μνημονίων επιβαρύνοντας τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις [ 650 και 800 Ευρώ ετησίως αντίστοιχα ] . Οι λόγοι είναι προφανείς και οφείλονται στη φοροδιαφυγή ( φοροαποφυγή ) που απέτυχε να μειώσει η ΝΔ : το 70% των φορολογουμένων να δηλώνει εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο και τους δύο στους τρεις επαγγελματίες να εμφανίζουν ζημιές . Τα φορολογικά έσοδα να προέρχονται κυρίως από τους έμμεσους φόρους [ ΦΠΑ , φόροι καυσίμων , ενέργειας – τεράστια αύξηση μετά τη Ρωσική εισβολή ] ,που είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη και κοινωνικά άδικοι , καθώς επιβαρύνουν σε μεγαλύτερο ποσοστό τα χαμηλά εισοδήματα .
στ) Υπάρχουν αρκετά ακόμη βασικά ερωτήματα οικονομικής πολιτικής που δεν απάντησε ο κ. Μητσοτάκης – επιγραμματικά θα αναφέρω μόνο : δεν μας είπε γιατί η Ελλάδα έχει την 3η υψηλότερη τιμή βενζίνης ανάμεσα σε όλες της χώρες της Ευροζώνης , ενώ η Κύπρος που προμηθεύεται καύσιμα από ελληνικό διυλιστληριο έχει πολύ χαμηλότερη τιμή ; γιατί η Ελλάδα είχε στο τέλος Αυγούστου την ακριβότερη τιμή φυσικού αερίου στης Ευρώπη ( 697,41 Ευρώ/ Mwh ) παρά τη σημαντική πτώση της διεθνούς τιμής του φυσικού αερίου , η οποία οδήγησε τις χώρες της Ευρώπης σε σηματική μείωση των τιμών ;
γιατί η αρνείται να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πλαφόν στις τιμές λιανικής του φυσικού αερίου , όπως πέτυχαν τον περασμένο Μάιο η Ισπανία και η Πορτογαλία ;
Κλείνοντας την αναφορά μου σε οικονομικά θέματα – που «έκρυψε» ο κ. Μητσοτάκης – θα ήθελα να σχολιάσω την εξαγγελία του για την «Κοινωνική αντιπαροχή» , δηλ. την αξιοποίηση των αδρανών ακινήτων , την ανακαίνισή τους και μίσθωση σε νέους μισθωτές : έστω και καθυστερημένα η Ν.Δ. – υπό τη πίεση που δημιουργούν το οξύ στεγαστικό πρόβλημα και εκτίναξη τιμών των ενοικίων -αναγκάζεται να υιοθετήσει ένα μικρό μέρος της πρότασης που κατέθεσε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Νίκος Aνδρουλάκης για την «Κοινωνική Κατοικία» [ https://digitalsociety.gr/koinoniki-katoikia/] και αναπτύχθηκε στο πρόσφατο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ τον περασμένο Μάιο 2022 επιβεβαιώνοντας τον ορθότητα των προτάσεών μας .
Ο κ. Νίκος Ανδρουλάκης θα παρουσιάσει το οικονομικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ την προσεχή Τετάρτη 14/09/22 , στος 7.30 το απόγευμα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αντιπαραβάλλοντας με τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη , δείχνοντας τη διαφορά μας τόσο από τη Ν.Δ. όσο κι από το ΣΥΡΙΖΑ και τα υπόλοιπα κόμματα .
Θανάσης Μπαταγιάννης
Γραμματέας Συντονιστικής ΠΑΣΟΚ Δ. Τρικκαίων