Συνέντευξη του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, στην εφημερίδα Real News – «Εφαρμόζουμε το μεγαλύτερο πρόγραμμα στήριξης στην Ευρώπη»
– H Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις. Ανησυχείτε για ένα θερμό επεισόδιο μέσα στο καλοκαίρι;
Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα είμαστε αντιμέτωποι με μια νέα έξαρση επιθετικότητας από τους γείτονές μας. Η Ελλάδα, απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, απαντά με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση. Έχουμε το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας, ισχυρούς συμμάχους στο πλευρό μας, ενώ ενισχύουμε διαρκώς την αποτρεπτική ικανότητα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλληλα, οι διμερείς επαφές του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, αποδίδουν καρπούς. Ήδη, η Γαλλία, οι Η.Π.Α., η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταδίκασαν την προκλητικότητα της Άγκυρας. Επίσης, ο Πρωθυπουργός ζήτησε, εφόσον η Τουρκία επιμένει σε αυτή την αδιέξοδη στρατηγική, να συζητηθεί το θέμα ξανά και στο τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο πως δε θα ανεχτούμε μια προβολή ισχύος που δε συνάδει με τη διεθνή τάξη. Δεν πρόκειται να συμβιβαστούμε όταν πρόκειται για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Μπορεί να είμαστε μια αμυντική και ειρηνική δύναμη αλλά το μήνυμα είναι σαφές. Κάθε αίσθηση απειλής της κυριαρχίας μας, θα απαντηθεί με αυστηρό τρόπο. Είμαστε πάντα ανοιχτοί σε κάθε προσέγγιση που συνάδει με τη διεθνή νομιμότητα. Το τελευταίο, όμως, που χρειάζεται η περιοχή μας, σε καιρούς που δοκιμάζεται η διεθνής ειρήνη, είναι μια ακόμα εστία έντασης. Η εδαφική ακεραιότητα των χωρών πρέπει να γίνεται σεβαστή από όλους.
– Από την 1η Ιουλίου θα ισχύει το νέο σύστημα υπολογισμού των λογαριασμών ρεύματος. Θα ανασταλεί η ρήτρα αναπροσαρμογής; Οι καταναλωτές πότε θα δουν μειώσεις στους λογαριασμούς;
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Κυβέρνηση εφαρμόζει το μεγαλύτερο πρόγραμμα στήριξης στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση της πρωτόγνωρης ενεργειακής κρίσης, αναπροσαρμόζοντας τις επιδοτήσεις σε μηνιαία βάση. Μέχρι και τον Ιούνιο, θα έχουμε διαθέσει 4,3 δισ. ευρώ για να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τις ανατιμήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο.
Έχουμε καταφέρει να διατηρήσουμε τη μέση τιμή ηλεκτρισμού που πληρώνουν τα νοικοκυριά σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Τον Απρίλιο, διαμορφώθηκε σε 0,21 ευρώ/kWh έναντι 0,274 ευρώ/kWh στην EΕ και τον Μάιο σε 0,237 ευρώ/kWh, χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ανήλθε σε 0,2574 ευρώ/kWh. Τον περασμένο μήνα, οι τιμές στην Πορτογαλία και την Ισπανία, τις οποίες διαρκώς επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ, ήταν υψηλότερες και διαμορφώθηκαν σε 0,257 ευρώ/kWh και σε 0,322 ευρώ/kWh αντίστοιχα.
Με τα μέτρα έχουμε απορροφήσει το μεγαλύτερο ποσοστό των αυξήσεων για 7 στους 10 καταναλωτές. Ωστόσο, έχουμε πλήρη επίγνωση ότι δεν είναι αρκετά. Αναγνωρίζουμε την αγωνία των νοικοκυριών τα οποία διαθέτουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους.
Για τον λόγο αυτόν προχωράμε από τον επόμενο μήνα σε μια θεσμική παρέμβαση στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με την οποία θα ανασταλεί η ρήτρα αναπροσαρμογής. Με τα νέα μέτρα, απορροφούμε τις αυξήσεις σε ποσοστό 100% για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου και 86% για τις κύριες κατοικίες. Για 1,25 εκατ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις απορροφούμε το 80% των αυξήσεων και στους αγρότες έως 90% – 95%.
– Πως θα λειτουργεί ο νέος μηχανισμός αποζημίωσης των παραγωγών ενέργειας; Θα μπει πλαφόν; Έχει δώσει το πράσινο φως η Κομισιόν για το ελληνικό σχέδιο;
Με τον νέο μηχανισμό που θα εφαρμοστεί στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αποσυνδέουμε τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου με τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής θα αποζημιώνονται με βάση το πραγματικό τους κόστος. Η διαφορά μεταξύ της αποζημίωσης και της χρηματιστηριακής τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και θα δεσμεύεται για τη χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης της κοινωνίας.
Στη συνάντηση που είχα στις 23 Μαΐου με την Ευρωπαία Επίτροπο Ενέργειας, Kadri Simson και τη Γενική Διευθύντρια Ενέργειας, Ditte Jull Jorgensen, συμφωνήσαμε στις βασικές αρχές του νέου μηχανισμού που θα εφαρμοστεί από τον Ιούλιο. Την περασμένη εβδομάδα στείλαμε στις Βρυξέλλες το σχέδιο της νομοθετικής ρύθμισης που περιγράφει τον τρόπο λειτουργίας του. Είμαστε αισιόδοξοι ότι τις επόμενες ημέρες θα εξασφαλίσουμε την τελική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες και να ξεκινήσουμε άμεσα την εφαρμογή του μηχανισμού προκειμένου να δουν όλοι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις στους λογαριασμούς τους.
– Ανακοινώσατε μέτρα για την ενεργειακή εξοικονόμηση στη δημόσια διοίκηση. Πως φτάσατε σε αυτή την απόφαση και τι αποτελέσματα αναμένετε από αυτές τις κινήσεις;
Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, με τον αιματηρό πόλεμο στην Ουκρανία να συντηρεί το ράλι των τιμών στην ενέργεια, οι δράσεις εξοικονόμησης αποκτούν ξεχωριστή σημασία. Με μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας, μπορούμε να πετύχουμε μεγάλα οφέλη, να μειώσουμε το ενεργειακό κόστος προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον. Και σε αυτό πρέπει να συμβάλλουμε όλοι. Η Κυβέρνηση συστηματοποιεί την προσπάθεια για ενεργειακή εξοικονόμηση στη δημόσια διοίκηση. Μια παρέμβαση που κρίναμε πως είναι απαραίτητη, καθώς το ενεργειακό κόστος για το Δημόσιο έχει σημειώσει κατακόρυφη άνοδο. Με τη νέα αυτή πρωτοβουλία, εφαρμόζουμε ένα οργανωμένο σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης στα κτίρια του Δημοσίου, θέτουμε σε λειτουργία μια σειρά από παρεμβάσεις εξοικονόμησης με άμεσο χαρακτήρα και δημιουργούμε ένα σύστημα κινήτρων για εξοικονόμηση.
Τον επόμενο μήνα θα ξεκινήσει το «Ηλέκτρα», το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος του Δημοσίου με προϋπολογισμό 640 εκατ. ευρώ. Στοχεύουμε σε εξοικονόμηση ενέργειας κατά 30% σε 2,5 εκατ. τ.μ. κτιρίων που θα αναβαθμιστούν ενεργειακά.
Με τα νέα μέτρα θα πετύχουμε άμεσα μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 10% και τελική ετήσια εξοικονόμηση 30% έως το 2030. Η δημόσια διοίκηση πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση για την κοινωνία τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος.
– Η πλατφόρμα για την επιδότηση των ηλεκτρικών συσκευών πότε θα ανοίξει; Μπορούν όλοι να αγοράσουν συσκευές με επιδότηση; Ποιες ηλεκτρικές συσκευές επιδοτούνται;
Το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» θα ξεκινήσει σε λίγες ημέρες, έως τις 24 Ιουνίου, με την έναρξη λειτουργίας της ψηφιακής πλατφόρμας για την υποβολή αιτήσεων. Τα οφέλη για τα νοικοκυριά από την αντικατάσταση έως και τριών παλιών συσκευών, κλιματιστικών, ψυγείων και καταψυκτών, θα είναι πολύ σημαντικά. Υπολογίζουμε ότι η μέση ετήσια εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας θα κυμανθεί από 25% έως 40%. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα νοικοκυριά, ωστόσο όπως και στο «Εξοικονομώ 2021» θα δοθεί προτεραιότητα στους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας. Για τον λόγο αυτόν θα ισχύσουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια και θα ληφθεί ειδικά μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, ΑμεΑ και πολυτέκνους. Η επιδότηση ξεκινάει από 35% και θα φτάνει έως το 50% της τιμής των ηλεκτρικών συσκευών που θα αντικατασταθούν. Για να περιορίσουμε τη γραφειοκρατία και την ταλαιπωρία των πολιτών, η ψηφιακή πλατφόρμα του «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» θα συνδέεται με τον ΕΦΚΑ και την ΑΑΔΕ προκειμένου να χορηγούνται όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά με το πάτημα ενός κουμπιού. Έως 220.000 νοικοκυριά μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με 150 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ. Οι δικαιούχοι θα λάβουν ένα ειδικό κουπόνι μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας που θα πρέπει να προσκομίσουν στο κατάστημα ηλεκτρικών ειδών από το οποίο θα κάνουν τις αγορές τους. Βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι η ανακύκλωση των παλιών συσκευών. Τα καταστήματα από τα οποία θα= αγοράζουν τις νέες συσκευές οι πολίτες, θα έχουν την ευθύνη για την παραλαβή των παλιών συσκευών που θα ανακυκλωθούν.