Ρεπορτάζ: Βασίλης Γαλούπης
«Θα δικαιωθεί ο Γιώργος Παπανδρέου» δήλωνε ο Αλέξης Τσίπρας το καλοκαίρι σε μια συνέντευξη που παραχώρησε αναφορικά με το πρόγραμμα που ο ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε για την πανδημία και απαντώντας σε ερώτηση σύμφωνα με την οποία το «Μένουμε όρθιοι ΙΙ» θύμιζε το περίφημο «λεφτά υπάρχουν».
Δεν ήταν η πρώτη φορά. Παρά τις όποιες προστριβές του παρελθόντος οι δύο άνδρες έχουν έρθει κοντά και οι διαψεύσεις περί επικοινωνίας μεταξύ τους πέφτουν στο κενό πολύ περισσότερο όταν καταλήγουν με αναφορές όπως αυτή του Γ. Παπανδρέου ότι ουδείς δύναται να του θέσει όρους με ποιους θα συνομιλεί.
Η συμφωνία των Πρεσπών ήταν η αρχή. Από το 2018 ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ταχθεί υπέρ και λίγο πριν την ψήφισή της από τη Βουλή είχε επισκεφθεί τον Αλέξη Τσίπρα, ως εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛ αρμόδιος για τον τομέα Εξωτερικών θεμάτων, συζητώντας μαζί του το θέμα.
Η θέση του ήταν σαφής και άνοιξε τον κύκλο των συζητήσεων με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ με τον οποίο δείχνουν να έχουν κοινά σημεία ως προς τη συγκρότηση μιας «αντιδεξιάς» συμμαχίας που πλέον έχει ονομαστεί ως «προοδευτική διακυβέρνηση»
Ήταν παραμονές Χριστουγέννων που πέρασαν, όταν έβλεπε τη δημοσιότητα η συνέντευξη του Γιώργου Παπανδρέου στο περιοδικό «Πατρινόραμα» της «εκλογικής του περιφέρειας, στην οποία δήλωνε μεταξύ άλλων ότι «υπάρχει ανάγκη, πράγματι, για μια προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης, ριζοσπαστικής, οραματικής αλλά και ρεαλιστικής, που να συμβάλει στη συγκρότηση μιας συμμαχίας προοδευτικών κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την πραγματοποίηση της μεγάλης στροφής που πρέπει να γίνει»
Για να ακολουθήσει ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος σχολιάζοντας τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη δήλωνε μεταξύ άλλων πως «το αίτημα για μία εναλλακτική προοδευτική διακυβέρνηση, που θα επαναφέρει τη χώρα στη κοινωνική κανονικότητα και τη κοινωνία σε ασφάλεια και συνοχή, θα τεθεί στην ημερήσια διάταξη από την ίδια τη κοινωνία».
Η «προοδευτική διακυβέρνηση» καθίσταται πλέον ο κοινός τόπος συνάντησης και το ερώτημα που τίθεται είναι πως μπορεί αυτή η σχέση να συνεχιστεί και κυρίως ποιος είναι διατεθειμένος να μείνει ένα βήμα πίσω στην περίπτωση που υλοποιηθεί ο στόχος της προσέγγισης ανεξαρτήτως των προθέσεων της Φώφης Γεννηματά και των στελεχών του ΚΙΝΑΛ στο οποίο φιλοξενείται ο Γιώργος Παπανδρέου.
Οι θιασώτες της «προοδευτικής διακυβέρνησης» του αντικατάστατη του λεγόμενου «αντιδεξιού μετώπου» που δεν προχωράει (εξ αιτίας και της κυβερνητικής θητείας του Αλέξη Τσίπρα με τον Πάνο Καμμένο) και οι σεναριογράφοι που επιδιώκουν την «αλλαγή» που επαναφέρει ως σύνθημα ο ΣΥΡΙΖΑ, προερχόμενοι και από τον επιχειρηματικό κόσμο που ακόμη δεν έχουν χωνέψει την πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, τελούν πλέον υπό καθεστώς άγχους.
Ο φόβος μιας εκλογικής αναμέτρησης πριν γίνουν οι εκλογές στο ΚΙΝΑΛ τον Νοέμβριο του 2021 επισπεύδει διαδικασίες ως προς τη δημιουργία του μετώπου σε μια κεντροαριστερά που αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε βασικές παραμέτρους ως προς το χώρο που καλείται να καλύψει.
Ο Αλέξης Τσίπρας αδυνατεί να καλύψει το κέντρο. Ο τρόπος που πολιτεύεται λειτουργεί αποτρεπτικά για τους ψηφοφόρους που κινούνται πέριξ αυτού. Και το δεκανίκι που αναζητούσε μέσα από το φλερτ με τη Φώφη Γεννηματά τείνει να μετατραπεί σε βασικό άξονα για την παρουσία του στο πολιτικό σκηνικό από ισχυρή θέση.
Μια νέα ήττα του θα τον οδηγήσει όχι απλά στο πολιτικό περιθώριο αλλά στην πλήρη απομόνωση και το κόμμα του που αποτελείται από διάφορες φράξιες χωρίς κοινό τόπο και ιδεολογική βάση θα διαλυθεί. Το μέλλον θα είναι άδηλο και το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο είναι διατεθειμένος να κάνει υποχωρήσεις.
Είναι δεδομένο ότι ήθελε τον Γιώργο Παπανδρέου σε ένα είδος αντιπροέδρου μιας «εναλλακτικής προοδευτικής συμμαχίας» αλλά οι εξελίξεις είναι τέτοιες που δεν αποκλείεται να τον οδηγήσουν να κάνει και ένα βήμα πίσω.
Από την πλευρά του ο Γιώργος Παπανδρέου δεν δείχνει διατεθειμένος να γίνει ο καλύτερος δεύτερος μιας τέτοιας συνεργασίας. Ως «έκπτωτος» (είναι ο πρωθυπουργός που έφυγε από τη θέση του ενώ το κόμμα του διέθετε πλειοψηφία στη Βουλή) επιθυμεί διακαώς τη δικαίωση και την επιστροφή του.
Εν αντιθέσει πιθανότατα με τον Αλέξη Τσίπρα που του αρκεί στην παρούσα φάση συμμετοχή στην εξουσία. Άλλωστε παίζει και στο ταμπλό με το σενάριο μιας συγκυβέρνησης. Και είναι ο ίδιος που άνοιξε τη συζήτηση για έναν κοινής αποδοχής υπουργό Υγείας, για τη σύνταξη ενός σχεδίου εξάμηνης διάρκειας, ενώ είναι αυτός που συνεχώς ζητά τη σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών και για τα εθνικά θέματα.
Ποιος είναι ο λόγος που θα έφερνε τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή τη θέση; Τα σενάρια πολλά και προκύπτουν από τον πανικό με τον οποίο αντιπολιτεύεται τη σημερινή κυβέρνηση. Το άγχος που δείχνει να προκαλούν υποθέσεις όπως αυτή του Νίκου Παππά με τις σε βάρος του καταγγελίες.
Την ίδια στιγμή ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανίζεται διατεθειμένος να μπει στο παιχνίδι με την προίκα ενός ονόματος που αν μη τι άλλο για τα στελέχη του παλαιού ΠΑΣΟΚ εξακολουθεί να λειτουργεί συναισθηματικά παρά τα όσα υποστηρίζουν οι σκληροί κομματικοί του ΣΥΡΙΖΑ.
Μπορεί να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο των ψηφοφόρων που τους εκφράζει το αντιδεξιό μέτωπο και οι οποίοι βρέθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της μετατροπής του σε κόμμα εξουσίας. Είναι πολύ εύκολο γι’ αυτούς να απομακρυνθούν αν διαπιστώσουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος του αδυνατεί να καρπωθεί την κυβερνητική φθορά (κάτι που αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις) και ότι ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί να μην «αρέσει» στους ψηφοφόρους που δίνουν τις πλειοψηφίες και ορίζουν τις κυβερνήσεις.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν στελέχη του ΚΙΝΑΛ, που τραβούν και την Φώφη από το μανίκι όταν στηρίζει κυβερνητικές πρωτοβουλίες, αλλά και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ.
Ρεγγίνα Βάρτζελη, η διευθύντρια του γραφείου του Γιώργου Παπανδρέου, που μετοίκισε στον ΣΥΡΙΖΑ μετέχοντας στην επιτροπή ανασυγκρότησης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Τόλκας, Μωραΐτης ακόμη και ο Ραγκούσης με τους οποίους διατηρεί σχέσεις τον προτρέπουν να βρεθεί κοντά στην Κουμουνδούρου.
Οι συνομιλητές του Γιώργου Παπανδρέου εμφανίζονται να υποστηρίζουν πως ο χρόνος αποτελεί πλέον εχθρό του Αλέξη Τσίπρα, για τον οποίο ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου έχει δηλώσει πως είναι «χαρισματικός» καθώς και ότι οι δεσμεύσεις του επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ τον καθιστούν εύκολο αντίπαλο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Γεγονός που θα επιβεβαιωθεί όπως υποστηρίζουν στο άμεσο μέλλον.
Στο δια ταύτα, η εναλλακτική προοδευτική διακυβέρνηση αποτελεί το κοινό σλόγκαν των Αλέξη Τσίπρα και Γιώργο Παπανδρέου, οι εκατέρωθεν βολές έχουν σταματήσει και τα «Ολαντρέου» έχουν ξεχαστεί. Διαθέτουν κοινό στόχο που είναι η επαναφορά στην εξουσία, ο καθένας για τους δικούς του λόγους.
Απουσιάζει βέβαια από το σχεδιασμό μια βασική παράμετρος. Η πρόταση προς την κοινωνία που αντιμετωπίζει με μεγάλη δυσφορία ανάλογες παρεμβάσεις, ειδικά αυτή την περίοδο που αναζητεί λύσεις στα προβλήματα που έφερε η πανδημία. Και σίγουρα επιθυμεί μια στιβαρή κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της ελληνοτουρκικής κρίσης.
Επίσης απουσιάζει η δυναμική που απαιτείται για την ανακατάληψη του κέντρου, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καταλάβει σημαντικό κομμάτι το οποίο βέβαια αναμένει τα επόμενα βήματα. Η προσπάθεια του ΚΙΝΑΛ και του ΣΥΡΙΖΑ να δώσουν δεξιά χαρακτηριστικά στην κυβέρνηση που προέκυψε μετά τον ανασχηματισμό πέφτει στο κενό, αν υπολογίσει κανείς ότι ο Αλέξης Τσίπρας συγκυβέρνησε με τον Πάνο Καμμένο και η Φώφη Γεννηματά ήταν υπουργός, αναπληρωτής, της κυβέρνησης Σαμάρα…