Οι τοξικές μέδουσες που εμφανίστηκαν φέτος το καλοκαίρι του 2021 σε πολλές περιοχές της Ελλάδας έκαναν έντονη την παρουσία τους και στα παράλια της Λάρισας και ειδικά σε Μεσάγγαλα, Αγιόκαμπο και Ρακοπόταμο.
Το φαινόμενο δυσκολεύει σε μεγάλο βαθμό τα μπάνια των λουόμενων στις εν λόγω περιοχές. Ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας του ΑΠΘ Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου μίλησε στο GRTimes.gr και εξήγησε τους λόγους που οι παραλίες γέμισαν είτε με μικρές καφέ μέδουσες είτε με τις μοβ (Pelagia Noctiluca). «Αυτά τα φαινόμενα είναι πολύπλοκα. Δεν είναι γραμμικά συστήματα, δεν μπορούμε ν’ αποδώσουμε σ’ ένα παράγοντα την αλλαγή μιας συμπεριφοράς» τονίζει ο κ. Χιντήρογλου.
Το κάθε είδος έχει ένα κύκλο ζωής, ο κύκλος μπορεί να επηρεάζεται από δύο παράγοντες:
Ο πρώτος παράγοντας είναι οι κλιματικές συνθήκες και ο δεύτερος η στιγμή της αναπαραγωγής, δηλαδή η εμφάνιση των νεοεισερχόμενων τομών στο σύστημα. Αν αυτή η χρονική περίοδος αναπαραγωγής συμπέσει με την απουσία θηρευτών θα υπάρξει υπερπληθυσμός νεοεισερχόμενων. Αυτό λέγεται «Πληθυσμιακό Bloom».
Επιπλέον, ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας του ΑΠΘ επισημαίνει ότι για τις συγκεκριμένες αναπαραγωγικές μετατοπίσεις οφείλεται η κλιματική αλλαγή σε μεγάλο βαθμό, ενώ τονίζει τον σημαντικό ρόλο της πολιτείας σε αυτά τα θέματα. «Αν η πολιτεία θέλει να αντιμετωπίσει αυτά τα φαινόμενα θα πρέπει να προχωρήσει στη δημιουργία σεναρίων αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων».
Η λύση στο «Algal Bloom» θα δοθεί εφόσον «φυσήξει» δυνατά ο άνεμος και τις μεταφέρει σταδιακά στο Βόρειο Αιγαίο, στα Μεσοπέλαγα. Το φαινόμενο των μεδουσών είναι… κοσμοπολίτικο σύμφωνα με τον κ. Χιντήρογλου. «Βρίσκεται παντού και μεταφέρεται είτε με υψηλά ρεύματα είτε με αέρηδες». Από τη μία η «Πελάτζια Νοκτιλούκα» που είναι ιδιαίτερα τοξική και από την άλλη η «Χρυσανθέα» η οποία εξαιτίας των τοξινών που ρίχνει για να σκοτώσει το ζωοπλαγκτόν για να τραφεί, γεμίζει επιπρόσθετες τοξίνες. «Αυτές οι μέδουσες είναι τοξικές, διότι φέρουν κύστες».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, το ευχάριστο στη συγκεκριμένη υπόθεση είναι ότι δεν έχουν πολύποδο, διότι είναι ζωοτόκες, οπότε δεν έχουν δυνατότητα επιβίωσης μετά από δύο χρόνια και δεν δημιουργείται άλλη μέδουσα. Ωστόσο, αν υπήρχαν πολύποδες, θα μπορούσαν να ζήσουν έως τέσσερα χρόνια, ενώ θα γεννούσαν συνεχώς μέδουσες.
Ο κ. Χυντήρογλου προσθέτει στο GRTimes.gr ότι τα φαινόμενα είναι γνωστά εδώ και μισό αιώνα, αλλά κανένας ειδικός δεν μπόρεσε να καταλήξει σε τι απευθύνεται η εμφάνιση του συγκεκριμένου φαινομένου. «Αυτά τα φαινόμενα δεν είναι εύκολα να αποτυπωθούν όταν απουσιάζουν πρωτογενή δεδομένα».
Οι πολίτες εφόσον δουν οποιαδήποτε μέδουσα, μπορούν με τη σειρά τους να την τραβήξουν φωτογραφία και να την «ανεβάσουν» στο inaturalist.org βάζοντας το είδος της μέδουσας, την ημερομηνία που την είδαν και την ακριβή τοποθεσία. Με αυτό τον τρόπο ενημερώνεται ο ειδικός χάρτης της Google, οι λουόμενοι γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή σε ποιο σημείο υπάρχουν μέδουσες και παράλληλα βοηθούν ερευνητές και βιολόγους να τις παρατηρήσουν καλύτερα και να εξιχνιάσουν αυτό το φαινόμενο.
Επιπροσθέτως, προτρέπει κατά βάση του γονείς να μην πιάνουν τις μεγάλες μέδουσες και να μην τις πετάνε στην ακτή, διότι αφήνουν κνιδοκύτταρα στο νερό, τα οποία επιπλέουν στην επιφάνειά του και έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που θα κάνουν το μπάνιο τους εκεί να κολλήσουν πάνω τους και να νιώσουν κνησμό.
Τέλος, προτείνει στους λουόμενους να έχουν λίγη αμμωνία μέσα στη τσάντα τους ή κάποιο τζελ -που μπορούν να προμηθευτούν από τα φαρμακεία- για ανακούφιση από τον κνησμό. Όσο για εκείνους που είτε είναι αλλεργικοί σε κάτι είτε έχουν κάποια ευαισθησία καλύτερα ν’ αποφύγουν την επαφή με τις μέδουσες αυτό το διάστημα.
Όσο για το φυτοπλαγκτόν που δημιουργεί ένα είδος «γλίτσας», τονίζει ότι δεν θα έπρεπε να ανησυχεί κανέναν, επειδή είναι νεκρή ύλη που δημιουργείται από τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού.
Ροζ από τις τσούχτρες τα παράλια της Λάρισας
Σε ότι αφορά την εμφάνισή τους στα παράλια της Λάρισας, χρήστης του youtube που διαθέτει κανάλι, σημειώνει: “Νέο είδος παρατήρησα φέτος (2021) από αρχές Ιούνη στα παράλια της Λάρισας σε Μεσάγγαλα, Αγιόκαμπο και Ρακοπόταμο. Το είδος έρχεται να προστεθεί στα είδη μεδουσών που έχω δει προηγούμενες χρονιές: Rhizostoma pulmo, ή μεγάλη γαλάζια μέδουσα Cotylorhiza tuberculata, ή καφέ μέδουσα , ή τηγανιτό αυγό. Θα βρείτε σχετικά βίντεο στο κανάλι μου. Το συγκεκριμένο βίντεο είναι απο την παραλία του Ρακοποτάμου 27/6/2021. Το συγκεκριμένο είδος σύμφωνα με το Wikipedia (https://en.wikipedia.org/wiki/Pelagia…) έχει έντονο τσίμπημα, χωρίς όμως να είναι ανησυχητικό.
Δείτε το βίντεο: