Έχουμε από εχθές μια νέα μελέτη από το Imperial College London, που επιβεβαίωσε ότι ήδη ξέρουμε για την μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και την μεγαλύτερη δυνατότητα επαναλοίμωξης της παραλλαγής όμικρον έναντι της παραλλαγής δέλτα. Τα αποτελέσματα μπορεί κάποιος να τα δει πιο αναλυτικά εδώ https://www.imperial.ac.uk/…/2021-12-16-COVID19-Report….
Όσον αφορά την κλινική εικόνα όσων κόλλησαν, οι ερευνητές ανακοίνωσαν πως δεν βρέθηκε διαφορά μεταξύ των δυο παραλλαγών. Αυτή η διαπίστωση έγινε κύρια είδηση σε πολλά ΜΜΕ διεθνώς και είναι κύρια είδηση στους Financial Times σήμερα.
Παρά ταύτα, οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν στη συζήτηση των δεδομένων που ανέλυσαν πως δεν βρέθηκαν ενδείξεις ότι τα κρούσματα της όμικρον είχαν διαφορετική κλινική εικόνα (καλύτερη ή χειρότερη) από την δέλτα, με βάση το ποσοστό των θετικά διαγνωσμένων που είχαν συμπτώματα ή πήγαν στο νοσοκομείο.
Eπί του παρόντος δεν έχουν επαρκή δεδομένα για την κλινική εικόνα που προκαλεί η όμικρον σε σχέση με την δέλτα (σελίδα 8, ’data on hospitalisations are still VERY limited’).
Κάτι το οποίο όμως δεν αναφέρθηκε ευκρινώς στο δελτίο τύπου ή στην περίληψη της εργασίας.
Ταυτόχρονα όπως φαίνεται στο συνημμένο διάγραμμα 1, τα δεδομένα από τη Νότια Αφρική δείχνουν πως υπάρχει αποκλιμάκωση του πανδημικού κύματος σε αυτή τη χώρα.
Και αυτή η είδηση ήταν μια από τις βασικές είδησεις στους Financial Times εχθές.
Αλλά και εκεί, δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει καθυστέρηση στην επίσημη καταγραφή των κρουσμάτων, και επομένως όχι πραγματική αποκλιμάκωση. Κάτι που είχε συμβεί πριν από λίγες ημέρες.
Και ενώ η ηγεσία του υπουργείου υγείας της Ν. Αφρικής εμφανίζεται αισιόδοξη, εγώ θα έλεγα να περιμένουμε λίγες ημέρες ακόμη να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα.
Γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί ανάλογα με τις ειδήσεις που δημοσιεύουν τα ΜΜΕ, κάποιος μπορεί να πει πως έχουμε μεγάλο πρόβλημα ή ότι στην ουσία το πρόβλημα είναι παροδικό. Δεν ξέρουμε όμως με ακρίβεια ακόμη.
Στην Μεγάλη Βρετανία είναι σαφές ότι έχουμε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων. Εχθές πάνω από 93,000 άνθρωποι διαγνώστηκαν θετικοί. Να πούμε εδώ πως δεν είναι σαφές το ποσοστό των κρουσμάτων που εισάγεται στο νοσοκομείο και έχει κολλήσει όμικρον. Και αυτό γιατί γίνεται τεστ αλλά όχι απαραίτητα και ταυτοποίηση της παραλλαγής που φέρει κάθε ασθενής.
Είναι όμως πιθανό να υπάρξει μεγάλη πίεση στο σύστημα υγείας στις επόμενες ημέρες.
Θα σύστηνα επομένως να μη βιαστούμε να βγάλουμε ακόμη συμπεράσματα.
Η μελέτη του Ιmperial επιβεβαίωσε αυτά που ξέρουμε για την μεταδοτικότητα, αλλά στην ουσία τίποτα σαφές για τη σοβαρότητα της λοίμωξης. Όπως είπα, τα στοιχεία της Ν. Αφρικής είναι ενθαρρυντικά, αλλά ίσως να υπάρχει κάποιο πρόβλημα καθυστέρησης στην καταγραφή, και να ερμηνεύουμε το κύμα της όμικρον εκεί έχοντας δεδομένα καθυστερημένης καταγραφής.
Υπάρχουν όμως και άλλες διαστάσεις που πρέπει να διερευνήσουμε. Όπως βλέπουμε στο δεύτερο συνημμένο γράφημα (του Daniel Wood/NPR) οι επιπτώσεις μιας παραλλαγής, μπορεί να έχουν διαφορετικό αντίκτυπο ανά χώρα.
Σε μια χώρα όπως η Ν. Αφρική (Α) με μικρό ποσοστό ηλικιωμένων και ευάλωτων στον πληθυσμό (κόκκινη επιφάνεια στο γράφημα), αλλά ταυτόχρονα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού με ανοσοπροστασία, είτε γιατί είχαν κολλήσει μια άλλη παραλλαγή του ιού, είτε γιατί πολλοί έχουν εμβολιαστεί, οι επιπτώσεις θα είναι μικρές.
Οι επιπτώσεις θα είναι μεγαλύτερες όταν η ανοσοπροστασία στον πληθυσμό είναι μικρή (Β) και έχουμε σχετικά μεγάλο αριθμό ευπαθών πολιτών.
Η πορτοκαλί επιφάνεια αντιστοιχεί στο ποσοστό των πολιτών που έχουν χαμηλό ρίσκο εάν νοσήσουν.
Στην τρίτη κατηγορία (Γ) έχουμε καλύτερη ανοσοπροστασία από την Β κατηγορία και σχετικά χαμηλό ποσοστό ευπαθών πολιτών.
Η εικόνα στην Ελλάδα αντιπροσωπεύεται από το Δ. Καλή αλλά όχι πολύ υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, και ταυτόχρονα υψηλό ποσοστό πολιτών στην κατηγορία υψηλού κινδύνου. Επίσης υψηλότερο ποσοστό ανεμβολίαστων στις ηλικίες άνω των 50, σε σχέση για παράδειγμα με άλλες χώρες της Νότιας και Βόρειας Ευρώπης.
Επομένως ακόμη και εάν η όμικρον είναι πιο ήπια από την δέλτα, οι επιπτώσεις στην Ελλάδα μπορεί να είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με την Δανία ή την Πορτογαλία.
Τι κάνουμε όμως εμείς όσο υπάρχει αβεβαιότητα;
Κάνουμε άμεσα την τρίτη δόση γιατί όπως φαίνεται από αρκετές μελέτες θα έχουμε αρκετή προστασία έναντι της όμικρον εάν έχουμε κάνει και τις 3 δόσεις.
Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί πρέπει να σκεφτούν πλέον σοβαρά το τι θα κάνουν. Το πρόβλημα της χώρας μας είναι το σχετικά υψηλό ποσοστό ανεμβολίαστων (σε σύγκριση με άλλες χώρες) στις ηλικίες των άνω των 50.
Όσοι όμως έχουν κάνει και την 3η δόση δεν θα πρέπει να έχουν ιδιαίτερους λόγους ανησυχίας.
Δεν είμαστε στο 2020. Έχουμε εμβόλια που είναι επαρκή και για την Όμικρον. Αντί για πανικό επομένως ας αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που έχουμε να αυξήσουμε τις άμυνες μας.
Και προφανώς θα μπορούσε να με ρωτήσει κάποιος τώρα;
Πότε θα τελειώσει όλο αυτό; Έτσι θα συνεχίσουμε;
Θα τελειώσει όταν :
• Θα έχει εμβολιαστεί η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων του πλανήτη (αυτό, με τους σημερινούς ρυθμούς εμβολιασμών, δεν φαίνεται να γίνεται εντός του 2022).
• Όταν θα έχουμε επαρκείς ποσότητες φαρμάκων (αυτό αναμένεται προς το τέλος του 2022).
Και με την προϋπόθεση πως δεν θα έχουμε κι άλλες πιο επικίνδυνες παραλλαγές.
Από τον Μάρτιο του 2020 είχα τονίσει, την επιτακτική ανάγκη μαζικής παραγωγής εμβολίων και της ισότιμης διάθεσής τους σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Όσο αυτό δεν γίνεται (και 2 χρόνια μετά, δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες) θα υπάρχει ο κίνδυνος νέων μεταλλάξεων.
Ελπίζω πως οι ηγεσίες των πλούσιων χωρών θα πράξουν αυτό που πρέπει, όσον αφορά την μεταφορά τεχνογνωσίας για την παραγωγή εμβολίων. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί με τους εμβολιασμούς των κατοίκων μόνο των πιο εύπορων χωρών.
