Έκδηλη ήταν η απογοήτευση στα πρόσωπα των Δημάρχων και των προέδρων των τοπικών συμβουλίων κοινοτήτων που συμμετείχαν στη σημερινή ευρεία σύσκεψη στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας για αποτίμηση της έκτακτης κατάστασης στο Νομό από τις εκτεταμένες καταστροφές της Κυριακάτικης θεομηνίας.
Όπως ειπώθηκε από τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κ. Αγοραστό που προήδρευε, οι ζημιές στις καλλιέργειες όλων σχεδόν των ειδών είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους ολοκληρωτικές, ενώ τα στρέμματα που δέχθηκαν καίριο πλήγμα κυμαίνονται από 90.000 έως και 100.000, συμπεριλαμβανομένου και του γειτονικού Δήμου Φαρκαδόνας Ν. Τρικάλων.
Ο λόγος για βαμβάκια, καλαμπόκια, σιτάρια, ψυχανθή, καπνά, τριφύλλια, οπωροκηπευτικά, αμπέλια, καρπούζια, πεπόνια, θερμοκήπια και κτηνοτροφικές – αγροτικές εγκαταστάσεις.
Στην σύσκεψη συμμετείχαν ο Αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Ν. Δούκας, ο προϊστάμενος του Οργανισμού στη Λάρισα κ. Μ. Λιόντος, ο Βουλευτής Τρικάλων κ. Θ. Λιούτας, οι Δήμαρχοι Καρδίτσας κ. Β. Τσιάκος, Σοφάδων κ. Θ. Σκάρλος, Παλαμά κ. Γ. Σακελλαρίου, Φαρκαδόνας κ. Σπ. Αγνάντης, οι αντιπεριφερειάρχες κ.κ. Κ. Νούσιος, Ν. Καραγιάννης (Καρδίτσας), Χρ. Μιχαλάκης (Τρικάλων), περιφερειακοί σύμβουλοι, πρόεδροι ΤΟΕΒ και πολλών χωριών που βρέθηκαν στο «Μάτι του Κυκλώνα».
Το αίτημα που κατέθεσε προς την ηγεσία του ΕΛΓΑ – και τελικά υιοθετήθηκε από όλους τους παριστάμενους – ο κ. Αγοραστός είναι ο Οργανισμός να προβεί όσο γίνεται πιο άμεσες εκτιμήσεις, κατόπιν οι πληγέντες παραγωγοί να πληρώσουν τα αναλογούντα ασφάλιστρα του 2021 και το αργότερο μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, (κανονικά θα έπρεπε να περιμένουν τον Μάρτιο του 2022), να καταβληθεί σε όλους τους δικαιούχους, απευθείας χωρίς προκαταβολή, το σύνολο των εξατομικευμένων αποζημιώσεω στο 100% των ζημιών.
Σε ότι αφορά στην κάλυψη καταστροφών σε πάγιο κεφάλαιο και εγκαταστάσεις ο κ. Λιούτας επισήμανε πως η κυβέρνηση μετά τον «Ιανό», ψήφισε νόμο για την αποζημίωσή τους ο οποίος ισχύει και στην τωρινή περίπτωση κατά την διαβεβαίωσή που είχε ο ίδιος από τον Γ.Γρ. του Υπουργείου Οικονομικών κ. Χρ. Τριαντόπουλο.
Ωστόσο, στην τοποθέτησή του ο κ. Δούκας υπογράμμισε πως ασχέτως με τη νομοθεσία που ισχύει, οι πληγέντες παραγωγοί, – όπως έγινε και μετά τον «Ιανό» – θα πρέπει να τηρήσουν την προβλεπόμενη διαδικασία των δηλώσεων, τόσο σε ότι έχει σχέση με το φυτικό κεφάλαιο, όσο και στην καταστροφή παγίων που αποζημιώνονται μέσω των ΠΣΕΑ. Αυτό για να γίνει άμεση αποτύπωση και να υπάρχουν τεκμήρια (φωτογραφίες) των ζημιών. Από κει και πέρα, είναι πολύ πιθανό το επόμενο διάστημα να ληφθούν πολιτικές αποφάσεις για τις αποζημιώσεις και γενικότερα την άμεση στήριξη των χαλαζόπληκτων αγροτών και περιοχών.
Ο κ. Δούκας ξεκαθάρισε ότι μέχρι στιγμής ισχύουν οι προβλεπόμενες διαδικασίες του ΕΛΓΑ και μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να ενεργήσουν οι πληγέντες καλλιεργητές με τους Δήμους.
Ο Αντιπρόεδρος του Οργανισμού απέφυγε να πάρει θέση για την ικανοποίηση του αιτήματος Αγοραστού, καθώς όπως είπε, «βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή και δεν γίνεται να δοθούν αποζημιώσεις πριν αποτυπωθεί πλήρως η κατάσταση στο Ν. Καρδίτσας, ολοκληρωθούν οι εκτιμήσεις και εκδοθούν τα πορίσματα για το μέγεθος και την έκταση των ζημιών».
Επιπλέον, ο ίδιος τόνισε πως παρά την ενίσχυση του ΕΛΓΑ με 300 περίπου επιπλέον γεωπόνους που προσελήφθησαν εκτάκτως για να διεκπεραιωθεί ο τεράστιος φόρτος εργασίας μετά τον «Ιανό» και τον Ανοιξιάτικο Παγετό, οι διαδικασίες απαιτούν αρκετό χρόνο και δυστυχώς ο Οργανισμός έχει εξαντλήσει κάθε περιθώριο για νέες προσλήψεις.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Ο κ. Δούκας εμμέσως επικαλέστηκε την βοήθεια της κεντρικής διοίκησης για να πληρωθούν γρήγορα οι αγρότες, αφού όπως είπε, «τα έντονα καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές και ο προϋπολογισμός του ΕΛΓΑ φυσικά δεν επαρκεί για την κάλυψή τους».
«Έτσι – πρόσθεσε – καταβλήθηκαν από την κυβέρνηση με εντολή του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, 35 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή των αποζημιώσεων του 2019 και περί τα 70 εκατ. ευρώ ως οικονομική ενίσχυση του ΕΛΓΑ για να πληρώσει άμεσα τις αποζημιώσεις του «Ιανού» όπως κι’ έγινε, μάλιστα σε μια δόση και στο 100% των καταστροφών. Επίσης, για τις ζημιές του Ανοιξιάτικου παγετού ήδη ανακοινώθηκαν πιστώσεις ύψους 150 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό».
Στη δική του τοποθέτηση ο κ. Αγοραστός ζήτησε επίσπευση όλων των διαδικασιών από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για να αποζημιωθούν έγκαιρα οι αγρότες οι οποίοι έχουν υποστεί τον τελευταίο χρόνο απανωτά πλήγματα από ακραία καιρικά φαινόμενα.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΛΕΦΤΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Απευθυνόμενος δε στον κ. Λιούτα που εκπροσωπούσε ουσιαστικά στη σύσκεψη την πολιτική εξουσία, ζήτησε οι νόμοι που ψηφίζονται να συνοδεύονται και από τις αναγκαίες προβλέψεις που σχετίζονται με την υλοποίησή τους όπως είναι τα απαραίτητα κονδύλια και το ανθρώπινο δυναμικό. Συνήθως αυτό δεν γίνεται – ξέσπασε ο περιφερειάρχης – με αποτέλεσμα η αυτοδιοίκηση «να τρέχει και να μην φτάνει» για να ανταπεξέλθει στις πολλές υποχρεώσεις που απορρέουν για την εφαρμογή των διατάξεων.
Αργότερα ο κ. Αγοραστός είχε και έντονη λογομαχία με συμμετέχοντες στην σύσκεψη οι οποίοι του ζητούσαν να πληρωθούν οι πληγέντες αγρότες εδώ και τώρα τις αποζημιώσεις για τις κατεστραμμένες καλλιέργειες. Σε μια αποστροφή του λόγου του λοιπόν και σε έντονο ύφος, επισήμανε πως η περιφέρεια Θεσσαλίας κάνει ότι μπορεί για να πιέσει την κεντρική διοίκηση και τον ΕΛΓΑ να ολοκληρωθούν αμέσως μετά το καλοκαίρι οι εκτιμήσεις και τα πορίσματα των ζημιών ώστε να πληρωθεί γρήγορα το σύνολο των αποζημιώσεων χωρίς προκαταβολές. «Εάν όμως ικανοποιεί αυτό κάποιους τότε αλλάζω το αίτημά μας και ζητάω εδώ και τώρα εκτιμήσεις και αποζημιώσεις» είπε χαρακτηριστικά, αφήνοντας να εννοηθεί με αυτόν τον τρόπο ότι δεν είναι δυνατόν να γίνουν όλα από τη μια στιγμή στην άλλη.
ΠΛΗΡΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΓΕΝΤΩΝ
Να σημειωθεί ότι οι κ.κ. Τσιάκος, Σκάρλος και Σακελλαρίου υπερτόνισαν την άμεση ανάγκη να ενημερωθούν όλοι οι παραγωγοί τι πρέπει να κάνουν σε ότι αφορά στη διαδικασία των δηλώσεων, εκτιμήσεων και αποζημιώσεων. Ακόμη, τόνισαν πως πρέπει να δοθούν κατευθύνσεις ποιοι από αυτούς να συνεχίσουν την καλλιεργητική δράση το επόμενο διάστημα και ποιοι να την εγκαταλείψουν, ανάλογα με το μέγεθος των ζημιών που υπέστησαν. Παράλληλα, ζητήθηκε να ολοκληρωθεί η διαδικασία των ενστάσεων του «Ιανού» που βρίσκεται πολλούς μήνες σε εκκρεμότητα λόγω ιδιαίτερα υψηλού φόρτου εργασίας στον ΕΛΓΑ.
Επίσης, όλοι ζήτησαν από τους προέδρους των τοπικών κοινοτήτων να προβούν σε παρεμβάσεις προς τους αγρότες ώστε να δηλωθούν τα χωράφια που πραγματικά επλήγησαν από τη θεομηνία της Κυριακής, διότι έτσι διευκολύνεται η γρήγορη διεκπεραίωση των εκτιμήσεων, της έκδοσης των πορισμάτων και κατ’ επέκταση της καταβολής των αποζημιώσεων.
Τέλος, από τους παριστάμενους θίχτηκε και το πρόβλημα που προκύπτει για τους πληγέντες βαμβακοπαραγωγούς με την είσπραξη της συνδεδεμένης ενίσχυσης μετά την καταστροφή των καλλιεργειών τους. Η λύση που προτάχθηκε είναι να αποφασιστεί εκτάκτως από την κυβέρνηση η δραστική μείωση του ισχύοντος πλαφόν για τις χαλαζόπληκτες καλλιέργειες.
Καραγιάννης Φώτης