Η 25η Νοεμβρίου, που έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, αποτελεί μια ημέρα υπενθύμισης, προβληματισμού, αλλά και δράσης για ένα από τα πιο σοβαρά κοινωνικά φαινόμενα.
Η ημέρα αυτή μας καλεί να αναγνωρίσουμε το μέγεθος της βίας κατά των γυναικών που αναφέρεται σε οποιαδήποτε πράξη βίας με βάση το φύλο που προκαλεί ή μπορεί να προκαλέσει σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική ή οικονομική βλάβη στις γυναίκες.
Η 25η Νοεμβρίου μας υπενθυμίζει ότι η βία κατά των γυναικών δεν είναι “ιδιωτική υπόθεση” αλλά ένα κοινωνικό πρόβλημα που αφορά όλους μας.
Ενθαρρύνει τη δημιουργία νομοθετικών και κοινωνικών πλαισίων που προστατεύουν τα θύματα και τιμωρούν τους δράστες. Ενισχύει τη φωνή των γυναικών που παλεύουν για δικαιοσύνη και ελευθερία.
Η βία κατά των γυναικών αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά και διαδεδομένα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών, που πλήττει όχι μόνο τις ίδιες τις γυναίκες αλλά και τις οικογένειες, τις κοινότητες και την κοινωνία στο σύνολό της. Η εξάλειψη αυτής της βίας δεν είναι απλώς ένα θέμα δικαιοσύνης αλλά και θεμελιώδες ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εκδηλώνεται σε πολλές μορφές, όπως η ενδοοικογενειακή βία και αφορά την κακοποίηση από συζύγους ή συντρόφους, την σεξουαλική βία: βιασμός, παρενόχληση, σεξουαλική εκμετάλλευση, την οικονομική βία: έλεγχος των οικονομικών πόρων μιας γυναίκας, την ψυχολογική βία: απειλές, εκφοβισμός, εξευτελισμός και την εμπορία ανθρώπων και εκμετάλλευση, για σκοπούς καταναγκαστικής εργασίας ή πορνείας.
Τα αίτια οι παράγοντες που ενισχύουν την βία είναι τα κοινωνικά στερεότυπα και πατριαρχία όπου βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις θέλουν τις γυναίκες υποδεέστερες των ανδρών, η ανομία και ατιμωρησία λόγο της απουσίας νομικών πλαισίων και της ελλιπής εφαρμογής τους, η οικονομική εξάρτηση όπου πολλές γυναίκες παραμένουν σε βίαιες σχέσεις λόγω οικονομικής ανασφάλειας και οι πολιτισμικές και θρησκευτικές οι οποίες δικαιολογούν την βία.
Συνέπειες της βίας είναι σωματικές και ψυχικές βλάβες με τραυματισμούς, μετατραυματικό στρες και κατάθλιψη, η κοινωνική απομόνωση των γυναικών όπου μέσα από αυτή αποτρέπονται οι γυναίκες να μιλήσουν, οικονομικές επιπτώσεις με μειωμένη παραγωγικότητα και κόστος υγειονομικής περίθαλψης και οι διαγενεακές επιπτώσεις όπου τα παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλον βίας είναι πιθανόν να επαναλάβουν τέτοιες συμπεριφορές κάποια στιγμή στην ζωή τους.
Η εξάλειψη της βίας απαιτεί συνολική προσέγγιση που περιλαμβάνει την πρόληψη, την προστασία των θυμάτων και την τιμωρία των δραστών.Η αλλαγή νοοτροπιών είναι καθοριστική. Η προώθηση της ισότητας και ο σεβασμός των δικαιωμάτων των γυναικών πρέπει να ξεκινά από την εκπαίδευση. Θα πρέπει να υπάρξει αποτελεσματική νομοθεσία που προστατεύει τα θύματα και επιβάλλει αυστηρές ποινές στους δράστες, δημιουργία δομών όπως ξενώνες φιλοξενίας, γραμμές βοήθειας και ψυχολογική στήριξη.
Επίσης θα πρέπει να υπάρξει Διεθνής συνεργασία όπου οι Κυβερνήσεις, ΜΚΟ και οργανισμοί να ενώσουν τις δυνάμεις τους κατά της βίας γιατί είναι παγκόσμιο ζήτημα. Τέλος η ενίσχυση της θέσης των γυναικών, η οικονομική ανεξαρτησία, η πρόσβαση στην εκπαίδευση και στις ευκαιρίες απασχόλησης θα ήταν το κλειδί για τον περιορισμό των κρουσμάτων βίας.
Η σιωπή και η ατιμωρησία ενισχύουν το πρόβλημα, πολλές γυναίκες διστάζουν να μιλήσουν λόγω φόβου, κοινωνικής πίεσης ή έλλειψης υποστήριξης.
Τα θύματα πρέπει να βρουν τη δύναμη να αντιδράσουν. Πρέπει να βρουν τη δύναμη να σπάσουν τη σιωπή τους, να εμπιστευθούν τους ανθρώπους και τους φορείς που μπορούν πραγματικά να τις βοηθήσουν και να πιστέψουν στον εαυτό τους γιατί κανένας άνθρωπος δεν είναι χαζός, άχρηστος ή ανίκανος.
Γιατί τις αξίζει μία καλύτερη ζωή με αξιοπρέπεια, γιατί τις αξίζει να τις εκτιμούν και να τις σέβονται γι’ αυτό που πραγματικά είναι!!!
Ας ενώσουμε τις φωνές μας για να στηρίξουμε τις γυναίκες που έχουν βιώσει τη βία και να προωθήσουμε δράσεις που θα διασφαλίσουν την πρόληψη και την προστασία.
Κάθε μικρή κίνηση, κάθε στάση αλληλεγγύης, φέρνει την αλλαγή πιο κοντά. Η εξάλειψη της βίας είναι στο χέρι όλων μας. Μαζί, μπορούμε να χτίσουμε μια κοινωνία όπου θα κυριαρχεί ο σεβασμός, η ισότητα και η ελευθερία.
“Σπάμε τη σιωπή. Σταματάμε τη βία.”
Γιαννοτάκη Μάνη
Υπεύθυνη οικογενειακής πολιτικής και ισότητας των φύλων της ΔΕΕΠ Τρικάλων
