Ιστορίες κι αν έχουν ακουστεί στο διάβα των αιώνων για το κακό μάτι, την γλωσσοφαγιά όπως συνηθίζουν να λένε πολλοί για να εξηγούν τα περίεργα συμπτώματά τους. Συμπτώματα που δεν έχουν να κάνουν με έναν απλό πονοκέφαλο, αλλά με κάτι παραπάνω που είναι συχνά αποτέλεσμα ενός κακόβουλου βλέμματος και συναισθημάτων φθόνου, ζήλιας ή αντιθέτως έντονου θαυμασμού και ζήλου.
Πρόκειται για έναν όρο που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα μεταξύ σοβαρού κι αστείου, σαν μια παράδοση που έχει επιβιώσει -εξαιτίας των γιαγιάδων κυρίως- μέσα από τις φημισμένες φράσεις «Έχεις μάτι», «Φτου, φτου σκόρδα!» κλπ. Σε αντίθεση με εκείνους που δε δίνουν ιδιαίτερη σημασία, υπάρχουν άνθρωποι που τείνουν να είναι επιρρεπείς στο μάτιασμα και αρκετά προληπτικοί σε οτιδήποτε θεωρούν γρουσούζικο. Παραδείγματος χάριν στα άτομα με μπλε μάτια…
Στην προσπάθεια να δούμε τα πράγματα εκ των έσω, το onlarissa.gr ήρθε σε επικοινωνία με μία… ξεματιάστρα που διαμένει σε χωριό έξω από τη Λάρισα, και συγκεκριμένα στον Σπαρμό Ελασσόνας, εκεί όπου διαγράφει χρόνια στο «λύσιμο» της γλωσσοφαγιάς. Μας μίλησε για τη μέθοδο που χρησιμοποιεί, τις προσευχές της και εξιστόρησε ένα -για εκείνη- «θαύμα» που έχει βιώσει.
Συνέντευξη στον Νικόλα Σελητσιανιώτη
Κυρία Ρηνιώ σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να ξεματιάζετε;
Σε ηλικία 50 ετών, αφού πέθανε ο πεθερός μου. Μου τα είπε όλα στο τέλος της ζωής του. Έλεγε πως το ξεμάτιασμα πιάνει όταν από γυναίκα συνεχίζει σε άνδρα και μετά εναλλάξ, και όταν δεν γίνεται συγχρόνως από άτομα που διαβάζουν τα ίδια λόγια. Ο πεθερός μου έμαθε τα λόγια για τη βασκανία από μια θεία του, στο χωριό Νυμφαίο της Φλώρινας.
Είναι κάτι που μαθαίνεται ή πρέπει να έχεις και χάρισμα;
Πρέπει να το πιστεύεις! Αν το πιστεύεις, το μαθαίνεις.
Ποια είναι η μέθοδος που χρησιμοποιείτε;
Με το κάρβουνο, όπως μου έδειξε ο πεθερός μου.
Δηλαδή;
Σε ένα ποτήρι με νερό ρίχνεις τρία αναμμένα κάρβουνα από τη φωτιά, σταυρώνεις το καθένα ξεχωριστά και διαβάζεις τα λόγια. Η παράδοση λέει πως αν τα κάρβουνα μείνουν στον πάτο του ποτηριού, τότε υπάρχει μάτι.
Γνωρίζετε κάποια άλλη μέθοδο;
Υπάρχει το ξεμάτιασμα με το αλάτι. Το διαβάζεις στη χούφτα του χεριού σου, το σταυρώνεις, προσεύχεσαι και το πετάς στο νερό ζητώντας να διαλυθεί το μάτι όπως διαλύεται το αλάτι στο νερό.
Και με το λάδι της καντήλας: αφού σταυρώσεις το ποτήρι με το νερό, προσθέτεις τρεις σταγόνες λάδι και λες την προσευχή. Αν αυτές διαλυθούν κι ενωθούν υπάρχει μάτι.
Αλλά σίγουρα πρέπει να ξέρεις τα λόγια και να πιστεύεις!
Τί αισθάνεστε την ώρα που ξεματιάζετε;
Εμένα σαν άτομο με «κόβει» ιδρώτας όταν βλέπω πως κάποιος έχει μάτι. Της αδελφής μου αντίστοιχα της έρχεται εμετός. Μπορεί να ξεματιάσεις κάποιον και να έρθει το μάτι πίσω σε εσένα που προσπαθείς να το διώξεις.
Όταν ξεματιάζετε προσεύχεστε στο Θεό;
Ναι. Κάνουμε το σταυρό πάνω στο ποτήρι με το κάρβουνο και διαβάζουμε τα λόγια. Πολλές βασκανίες είναι με ζώα και άχαρες κουβέντες. Αλλά εγώ προσεύχομαι στο Θεό και την Παναγία.
Η εκκλησία δέχεται το ξεμάτιασμα;
Το δέχεται. Η βασκανία είναι μέσα στην εκκλησία.
Έχετε κάποια ιστορία που να μοιάζει με «θαύμα»;
Ο πεθερός μου διάβαζε περισσότερο τα ζώα. Πιάνοντας ένα άχυρο με το δείκτη και το μικρό δάκτυλο, έλεγε την προσευχή του και τα βοηθούσε. Κάποτε –όσο ζούσε– είχε φέρει μια γιαγιά τον εγγονό της στον πεθερό μου, ηλικίας 1,5 ετών το παιδί, γιατί δεν μπορούσε να ουρήσει για πάνω από μία ημέρα. «Αν το παιδάκι σε δυο λεπτά δεν ουρήσει σε δύο λεπτά, θα το πας στο γιατρό» της είπε. Και αμέσως μετά το διάβασμα με το άχυρο, το παιδάκι συνήλθε και «ξαλάφρωσε». Αυτό το είδα με τα μάτια μου!
Επίσης, ο προπάππους μου όταν ένα ζώο χανόταν στο βουνό το βοηθούσε στο να επιβιώσει. Διάβαζε το καπίστρι του ζώου και με αυτό «έδενε» το στόμα των λύκων. Δηλαδή, περνούσαν οι λύκοι γύρω από το ζώο και δε μπορούσαν να ανοίξουν το στόμα για να το φάνε. Κι έτσι όσοι έχαναν το ζώο τους απευθύνονταν στον προπάππου μου.
Έχετε προσπαθήσει δείξετε στα παιδιά ή τα εγγόνια σας πως φεύγει το μάτι για να μείνει στο χρόνο;
Μου είχε πει ο πεθερός μου να γράψω τα λόγια και να τα δώσω στο παιδί μου. Τα έχει πάρει, αλλά δεν ξέρω αν τα έχει μελετήσει. Πάντως όσες φορές χρειάζεται ξεμάτιασμα, παίρνει τηλέφωνο σε εμένα.
Είναι αρκετοί αυτοί που σας παίρνουν τηλέφωνο για ξεμάτιασμα;
Καλά είναι να ξεματιάζεις στο δικό σου κύκλο. Εξάλλου μπορείς να βρεις πολλούς που να ασχολούνται με το ξεμάτιασμα.
Σας ευχαριστώ για τις μοναδικές ιστορίες!
Να είσαι καλά!