Θα συμφωνήσουμε όλοι πως η γεωργία είναι επάγγελμα που δεν σε αφήνει να πεινάσεις ποτέ.
Έχεις πάντα το κηπευτικό σου, το λαχανικό σου, το κρέας σου, το κοτοπουλακι σου, το αυγό σου, το φρούτο σου, το γάλα σου, το τυρί σου, έχεις με λίγα λόγια τη δυνατότητα να επιβιώνεις.
Όμως είναι ένα επάγγελμα από το οποίο όχι μόνο δεν «πλουτίζεις», αλλά που σε “βάζει μέσα” πλέον. Μόλις που επιβιώνεις…
Δεν θέλει πολύ σκέψη το πράγμα. Την όποια υπεραξία των αγαθών που παράγει, του την “κλέβουν” με τον τρόπο τους οι επιτήδειοι. Ό,τι κέδρος έπρεπε να συγκεντρωθεί από την δουλειά, βρήκαν τρόπο οι ενδιάμεσοι παρασιτικοι τομείς της οικονομίας και το “εισπράττουν”…
Ό,τι χρήμα “κινείται” στην αγορά των γεωργων, πρέπει να περάσει από τον δευτερογενή τομέα. Είναι η γνωστή σε όλους τάξη των μεσαζόντων, οι μικροέμποροι και οι μεγαλέμποροι, το “παρεμπόριο” οι γνωστοί διακινητές προϊόντων.
Παλιά τους λέγανε τσαμπάσηδες και δουλειά τους είναι να μεσολαβούν μεταξύ γεωργων και “αγορών” και να εφοδιάζουν τις κεντρικές λαχαναγορές και τις κρεαταγορές (εμπόριο = δουλειά με «αέρα», «αεριτζίδικη δουλειά»).
Είναι ο τομέας που δημιούργησαν και στηρίζουν τα γνωστά καρτέλ του γάλακτος, του κρέατος, του βαμβακιού, των σιτηρών, του καλαμποκιού, του λαδιού. Τομέας απαραίτητος για να υπάρχουν και να λειτουργούν.
Και έρχεται σε τρίτο στάδιο να τα καρπωθει όλα ο «παρασιτικός» τριτογενής τομέας της παροχής υπηρεσιών.
Γιατί όταν είσαι αγρότης-μονάδα είναι δύσκολο τελικά να προωθήσεις ο ίδιος το προϊόν σου και γιατί σαν παραγωγός δεν έχεις τη δυνατότητα και τη δύναμη να διαπραγματευτείς τη τιμή μόνος σου, με εξαίρεση τους μικροπωλητές των λαϊκών που παλεύουν όμως για το μεροκάματο.
Σίγουρα το πρόβλημα έχει να κάνει με το ασφαλιστικό, με το συνταξιοδοτικό, με τα μεγάλα κόστη καλλιέργειας των αγροτικών προϊόντων, με τα πανάκριβα αγροτικά πετρέλαια και ρεύματα, με τις μεγάλες φορολογίες, που δεν μπορούν να τα καλύψουν ούτε οι μεγάλες παραγωγές ούτε οι πρόσκαιρες και εφήμερες υψηλές τιμές… Σε όλα αυτά να υπολογίζουμε και την συντήρηση των μηχανημάτων, την ανανέωση και αντικατάσταση ζωικού και αγροτικού κεφαλαίου…
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα παραπάνω αλλά κυρία στο γεγονός ό,τι ο αγροτικός κόσμος έχει εγκλωβιστεί σε αυτό το καθεστώς διαχείρισης – από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση- των προϊόντων του. Έχει γίνει όμηρος αυτών των καταστάσεων, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να ξεφύγει ή καλύτερα να μην τον βοηθά κανείς να ξεφύγει.
Αυτό που συχνά ακούγεται στα χωριά του κάμπου (και έχουν δίκιο) «μας παίρνουν τη σοδειά μας για ένα κομμάτι ψωμί».
Και μιλάμε για το μεγαλύτερο ποσοστό των μικρομεσαίων αγροτών και όχι το πολύ μικρό έως ελάχιστο ποσοστό των επιχηρειματιών με τις χιλιάδες ιδιόκτητα στρέμματα, τα πολλά μηχανήματα που τα ανανεώνουν τακτικά και με τις πρότυπες εγκαταστάσεις…
Ηλίας Καραμάνος