Με την άμμο στην κλεψύδρα για την κάλπη της απλής αναλογικής ήδη να αδειάζει και όλους να περιμένουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να προκηρύξει επιτέλους τις εκλογές, όλα τα κόμματα προστρέχουν στο Σύνταγμα και στον Κανονισμό για να… ξεσκονίσουν τις γνώσεις τους όσον αφορά τις προβλέψεις για τη διάλυση της Βουλής, τις διερευνητικές εντολές και την υπηρεσιακή κυβέρνηση, προκειμένου να υπολογίσουν τις ημερομηνίες και τα άκαμπτα χρονοδιαγράμματα.
Εφόσον επιβεβαιωθούν όλες οι φήμες, που θέλουν προσφυγή στην κάλπη εντός του Απριλίου, με πιθανότερη ημερομηνία την 9η του μήνα, δηλαδή την Κυριακή των Βαΐων, ο πρωθυπουργός θα πρέπει να προχωρήσει στις σχετικές ανακοινώσεις εντός των επόμενων δύο εβδομάδων.
Σύμφωνα με το άρθρο 41 του Συντάγματος για τη διάλυση της Βουλής, «το διάταγμα διάλυσης της Bουλής πρέπει να περιλαμβάνει συγχρόνως την προκήρυξη εκλογών μέσα σε 30 ημέρες και τη σύγκληση της νέας Βουλής μέσα σε άλλες 30 ημέρες από τις εκλογές». Επομένως, το Σύνταγμα προβλέπει σαφώς πως η κάλπη πρέπει να στηθεί μέσα σε διάστημα το αργότερο 30 ημερών από τη διάλυση της Βουλής. Βεβαίως, δεν αναφέρει πουθενά τον μικρότερο δυνατό χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση, ο νόμος προβλέπει ρητά μια σειρά από διαδικασίες και προθεσμίες για τις εκλογές, με βάση τις οποίες το νωρίτερο που μπορούν να γίνουν εκλογές από την ημέρα έναρξης της προεκλογικής περιόδου είναι 21 με 22 ημέρες. Οπως ξεκαθαρίζει και το Υπουργείο Εσωτερικών, αυτός ο χρονικός ορίζοντας των 21 ημερών δεν μπορεί να προσπεραστεί, καθώς υπάρχει μια αλληλουχία από πολύ συγκεκριμένες πράξεις, όπως η ανακήρυξη υποψηφίων, η έγκριση ψηφοδελτίων, η κατάρτιση ειδικών εκλογικών καταλόγων, που απαιτούν το συγκεκριμένο διάστημα.
Θεωρείται, σε κάθε περίπτωση, δεδομένο από όλα τα κόμματα, ακόμη και από την ίδια την κυβέρνηση, πως θα υπάρξει και δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, καθώς δεν θα καταστεί δυνατό να προκύψει κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή της απλής αναλογικής. Με βάση τις δημοσκοπήσεις και όλες τις ενδείξεις, κανένα κόμμα δεν θα φτάσει τον πήχη της αυτοδυναμίας της απλής αναλογικής.
Για πρώτη και τελευταία φορά
Ποιος είναι αυτός ο πήχης; Ο ΣΥΡΙΖΑ, τον Ιούλιο του 2016, άλλαξε τον εκλογικό νόμο και «πέρασε» την απλή αναλογική, που καταργεί το μπόνους των 50 εδρών. Η απλή αναλογική του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ισχύσει για πρώτη και τελευταία φορά στις εκλογές του Απριλίου, προβλέπει πως, προκειμένου να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών, απαιτείται εκλογικό ποσοστό πάνω από 46% για το πρώτο κόμμα.
Εφόσον τέτοιο ποσοστό δεν αναμένεται να εξασφαλιστεί με βάση τα σημερινά δεδομένα από κανένα κόμμα, αυτό σημαίνει πως την επομένη της πρώτης κάλπης εκκινεί η γνωστή διαδικασία των διερευνητικών εντολών από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μια διαδικασία η οποία θεωρητικά μπορεί να ολοκληρωθεί και την ίδια ημέρα, μπορεί, ωστόσο, να φτάσει και τις εννέα ημέρες.
Την εντολή παίρνει αρχικώς ο αρχηγός του πρώτου κόμματος και προσπαθεί να σχηματίσει κυβέρνηση με άλλο ή άλλα κόμματα. Αν δεν τα καταφέρει, την εντολή παίρνει ο αρχηγός του δεύτερου κόμματος και, αν ούτε οι δικές του προσπάθειες ευοδωθούν, την εντολή λαμβάνει ο τρίτος. Ως γνωστόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει πως δεν θα χρησιμοποιήσει την εντολή, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Αλέξης Τσίπρας. Ο μόνος αρχηγός που έχει δηλώσει την πρόθεση να χρησιμοποιήσει την εντολή είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Εφόσον όλες οι προσπάθειες των διερευνητικών εντολών αποβούν ατελέσφορες, τότε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα αναθέσει τον σχηματισμό κυβέρνησης σε έναν από τους προέδρους των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας, προκειμένου να πάμε στις δεύτερες κάλπες. Σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη της χώρας, εξάλλου, σε περίπτωση αποτυχίας των διερευνητικών εντολών, ο πρώτος πολίτης αναθέτει στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή.
Από την πρώτη μέχρι τη δεύτερη κάλπη, στην οποία αυτή τη φορά θα ισχύσει ο εκλογικός νόμος που ψήφισε η Νέα Δημοκρατία το 2020, δηλαδή της ενισχυμένης αναλογικής, απαιτούνται αρκετές εβδομάδες, αν συνυπολογιστούν τα τριήμερα των διερευνητικών, ο διορισμός υπηρεσιακής κυβέρνησης και οι τουλάχιστον 21 ημέρες που απαιτούνται.
Χρονικά εμπόδια
Για το πόσο ακριβώς διαρκεί αυτό το μεσοδιάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης κάλπης μίλησε ο Μάκης Βορίδης πριν από μερικές εβδομάδες, περιγράφοντας τα χρονικά εμπόδια που υπάρχουν. Οπως εξήγησε, «το θέμα μας όμως είναι το άνοιγμα και το κλείσιμο της Βουλής. Δεν αρκούν τα αποτελέσματα της Singular, αλλά τα επίσημα αποτελέσματα από το Πρωτοδικείο, κάτι το οποίο απαιτεί τουλάχιστον 10 ημέρες. Από τις 10 ημέρες αυτές πρέπει να γίνει ορκωμοσία της Βουλής που θα έχει προκύψει από την απλή αναλογική, να ακολουθήσει δεύτερη συνεδρίαση για εκλογή προέδρου της Βουλής και τρίτη συνεδρίαση για εκλογή αντιπροέδρων, κοσμητόρων, γραμματέων».
Μάλιστα, ο υπουργός Εσωτερικών διευκρίνισε πως «αφού ολοκληρωθεί όλη αυτή η διαδικασία, τότε διαπιστώνεται η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης» και στη συνέχεια πάμε σε νέες εκλογές.
Αυτό σημαίνει πρακτικά πως έχουμε μπροστά μας μια μακρά προεκλογική περίοδο κατ’ ελάχιστον δίμηνη, η οποία θα είναι γεμάτη ένταση και πόλωση, κάτι που έχει ήδη φανεί και από την τωρινή φάση. Το μόνο σίγουρο είναι πως η προκήρυξη εκλογών και η διάλυση της Βουλής είναι πλέον θέμα χρόνου. Εξάλλου, δεν εργάζονται μόνο η κυβέρνηση και οι υπουργοί της προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά το σύνολο των «300», οι οποίοι έχουν ξεκινήσει εδώ και μήνες την προεκλογική τους εκστρατεία.
👁️ Το άρθρο αυτό προβλήθηκε 130 φορές.
