Όπως έχει ανακοινωθεί εδώ και μήνες, το τρέχον έτος αποτελεί, από πλευράς διαθεσιμότητας νερού, το δυσμενέστερο εδώ και δεκαετίες στη Θεσσαλία, με τα τρέχοντα υδατικά αποθέματα στους ταμιευτήρες επιφανειακού νερού της Θεσσαλίας να είναι ιδιαίτερα μειωμένα.
Πιο συγκεκριμένα, ο ταμιευτήρας Σμοκόβου έχει περιορισμένα αποθέματα νερού, τα οποία δεν μπορούν επ’ ουδενί να καλύψουν τις ανάγκες της άρδευσης. Κύριος τροφοδότης αυτή τη στιγμή για τις εκτάσεις που αρδεύονται από επιφανειακά ύδατα στη Θεσσαλία είναι η λίμνη Ν. Πλαστήρα, για την οποία έχει ήδη υπάρξει ενημέρωση από τον ΟΔΥΘ στις 24/3 ότι η διαθεσιμότητα νερού είναι περιορισμένη και για την οποία επισημαίνονται τα εξής:
- Με βάση τα στοιχεία των τελευταίων ετών, για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες (ύδρευση και άρδευση) για τους μήνες Μάϊο έως Αύγουστο, απαιτείται η εκταμίευση 120 εκ. κυβικών μέτρων νερού από τη λίμνη Ν. Πλαστήρα, εκ των οποίων τα 112 εκ. για την άρδευση.
- Πριν την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου, ήταν διαθέσιμα για την άρδευση 55 εκ. κυβικά μέτρα, δηλαδή περίπου το 50% των απαιτούμενων και για το λόγο αυτό ενημερώθηκαν όλοι οι φορείς (Δήμοι και ΤΟΕΒ) για να ενημερώσουν τα Μέλη τους (παραγωγούς-αγρότες) και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα.
- Η αρδευτική περίοδος καθυστέρησε φέτος να ξεκινήσει λόγω των ευεργετικών βροχοπτώσεων του Μαΐου. Οι επιπλέον εισροές ήταν της τάξης των 16 εκ. κυβικών μέτρων και εξοικονομήθηκαν οι ποσότητες νερού που αντιστοιχούν στις αρδεύσεις του Μαΐου, οι οποίες ανέρχονται σε 10 εκ. κυβικά μέτρα, δηλαδή μόλις το 10% της συνολικά απαιτούμενης ποσότητας.
Η μέση κατανάλωση νερού για την άρδευση ανέρχεται σε 23 εκ. κυβικά μέτρα για τον μήνα Ιούνιο (εκ των οποίων τα 13 εκ. για το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου), σε 43 εκ. κυβικά μέτρα για τον μήνα Ιούλιο και σε 37 εκ. κυβικά μέτρα για τον μήνα Αύγουστο.
Λαμβανομένων υπόψιν των ποσοτήτων νερού που έχουν ήδη διατεθεί, το σημερινό διαθέσιμο απόθεμα ύδατος για την άρδευση ανέρχεται σε 66 εκ. κυβικά μέτρα, δηλαδή στο 70% της ποσότητας που απαιτείται για να ολοκληρωθεί αποτελεσματικά από εδώ και στο εξής η φετινή αρδευτική περίοδος.
Επισημαίνεται επίσης ότι ο μόνος θεσμικός φορέας με άδεια χρήσης νερού που εξυπηρετείται αποκλειστικά από τη λίμνη Ν. Πλαστήρα είναι ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού. Όλοι οι άλλοι φορείς άρδευσης κατάντη της λίμνης Ν. Πλαστήρα, παραδοσιακά, υδροδοτούνταν από άλλες πηγές υδροληψίας και συμπληρωματικά εξυπηρετούνται είτε μέσω των υπερχειλίσεων της αναρρυθμιστικής λίμνης είτε μέσω των εκροών των τερματικών του δικτύου Ταυρωπού, δεν διαθέτουν άδεια χρήσης ύδατος ούτε περιβαλλοντική αδειοδότηση που να καθορίζει το ποσό-ποσοστό του αρδευτικού νερού που δύναται να χρησιμοποιηθεί ανά χρήστη για την μερική κάλυψη των αναγκών σε νερό από την λίμνη Ν. Πλαστήρα ανάλογα με το διαθέσιμο για εκταμίευση νερό για κάθε χρονιά. Επίσης, είναι απαραίτητη η εφαρμογή μετρητικών μηχανισμών για την καταγραφή και έλεγχο του χρησιμοποιούμενου ύδατος ανεξαρτήτως χρήσης,
Είναι προφανές ότι όλοι οι φορείς (Δήμοι, ΤΟΕΒ) θα πρέπει να προσαρμοστούν στα μειωμένα υδατικά αποθέματα και να προβούν σε εξοικονόμηση νερού, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που δόθηκαν από τον ΟΔΥΘ πριν από την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου. Η συμμόρφωση όλων των φορέων είναι απαραίτητη, προκειμένου να εξυπηρετηθούν όλοι ισότιμα και να υπάρξει η μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση νερού.
Σύμφωνα με το νόμο σύστασής του, ο ΟΔΥΘ (Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας) αποτελεί τον ενιαίο φορέα για την προστασία και την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας, με αρμοδιότητες, μεταξύ άλλων, τον συντονισμό και τη συνεχή επίβλεψη της εφαρμογής των μέτρων προστασίας και διαχείρισης των υδάτων, αλλά και την εποπτεία τους.
Ο κάθε Δήμος ή ΤΟΕΒ που διαχειρίζεται μέχρι σήμερα δίκτυα άρδευσης, συνεχίζει να διατηρεί την ευθύνη και την αρμοδιότητα (λειτουργία – συντήρηση) των αρδευτικών δικτύων στην περιοχή δικαιοδοσίας του.
Ο βασικός στόχος του Οργανισμού είναι, μέσω της ορθολογικής διαχείρισης των αποθεμάτων νερού, που την παρούσα χρονική στιγμή είναι 30% λιγότερα από αυτά που χρειαζόμαστε, αφενός να εξυπηρετηθούν όσο το δυνατόν περισσότερες αγροτικές εκτάσεις και να ολοκληρωθεί ο κύκλος της άρδευσης με τις λιγότερες δυνατές απώλειες στην αγροτική παραγωγή, αφετέρου να τηρηθεί το θεσμοθετημένο οικολογικό όριο της λίμνης.
