Όλα τα ανοιχτά ζητήματα του πρωτογενούς τομέα τέθηκαν επί τάπητος στο αγροτικό συνέδριο το περασμένο Σάββατο, 5/4/2025, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Τρικκαίων. Το συνέδριο συνδιοργάνωσαν ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αγροτικών Θεμάτων (ΠΣΑΘ) και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αγροτικών Φωτοβολταϊκών (ΠΣΑΦ) σε συνεργασία με το Δήμο Τρικκαίων και με την υποστήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Στο συνέδριο προτάθηκε ένα εθνικό σχέδιο για τον πρωτογενή τομέα, εκφράστηκε επιτακτικά η ανάγκη να παραμείνει ζωντανή η ελληνική Περιφέρεια και να μην ερημώσει, να ληφθούν μέτρα που θα αποτρέψουν την περαιτέρω φυγή των νέων από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ζητήθηκε να παρθούν μέτρα στήριξης των αγροτών και κτηνοτρόφων για τη μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, να δοθεί ενεργειακός χώρος για αγροτικά φωτοβολταϊκά για τη μείωση του κόστους της ενέργειας, να ληφθούν μέτρα για να σταματήσουν οι ελληνοποιήσεις προϊόντων και να προετοιμαστεί η χώρα μας και οι παραγωγοί για τη νέα ΚΑΠ μετά το 2027.
Επίσης αναλύθηκε η ανάγκη ασφάλισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων, παρουσιάστηκαν νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία για γεωργούς, συζητήθηκε η έλλειψη εργατικού δυναμικού στον πρωτογενή τομέα και εάν οι διεθνείς εργαζόμενοι μπορούν να είναι μέρος της επίλυσης του ζητήματος. Στο επίκεντρο του συνεδρίου και τα αγροτικά ατυχήματα και δυστυχήματα και η ανάγκη λήψης μέτρων για να μη θρηνήσουμε άλλα θύματα στο χωράφι. Τέλος, ειδικές αναφορές έγιναν στους δασμούς Τραμπ και πως θα επηρεάσουν την ελληνική παραγωγή και τις εξαγωγές.
Μία ιστορική ομιλία – παρέμβαση για τον πρωτογενή τομέα (μέσω βίντεο) πραγματοποίησε ο πρώην Πρωθυπουργός, πρόεδρος ΣΕΚΕ και πρόεδρος Syndea, Κώστας Καραμανλής στο αγροτικό συνέδριο των ΠΣΑΘ και ΠΣΑΦ ζητώντας στρατηγικό σχέδιο για τον πρωτογενή τομέα και πρότεινε δέσμη μέτρων για τη στήριξη αγροτών και κτηνοτρόφων.
«Η σημασία του πρωτογενούς τομέα για την ελληνική οικονομία, την περιφερειακή ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή είναι τεράστια» υπογράμμισε ο κ. Καραμανλής και κατέληξε: «Τώρα περισσότερο από ποτέ απαιτείται εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου. Με μακροχρόνια διάσταση. Μετά από ευρεία διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους. Πάνω απ’ όλα με διακομματική συνεννόηση και συναίνεση».
Στην ανάγκη δημιουργίας ενός εθνικού σχεδίου με δίκαιη κατανομή του ενεργειακού χώρου, με μεγάλο μέρος αυτού να δίνεται σε αυτο-παραγωγούς, σε αγρότες και Ενεργειακές Κοινότητες εστίασε ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, Καθηγητής Γιάννης Μανιάτης (Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών – Εξωτερικές Υποθέσεις, Ασφάλεια & Άμυνα, Διεθνής Ενεργειακή Ασφάλεια και Συνεργασία) μιλώντας μέσω βίντεο στο αγροτικό συνέδριο.
«Ο πρωτογενής τομέας στη χώρα μας, μετά και τις τελευταίες αρνητικές εξελίξεις διεθνώς κινείται μεταξύ σφύρας- με τη παγκόσμια αβεβαιότητα στο εμπόριο και τη παραγωγή αγροτικών προϊόντων και άκμονος με την επέλαση και επιδείνωση της κλιματικής κρίσης» τόνισε ο πρόεδρος των Πανελλήνιων Συνδέσμων Αγροτικών Θεμάτων και Φωτοβολταϊκών κ. Κώστας Σπανούλης.
Ο πρόεδρος των ΠΣΑΘ και ΠΣΑΦ παρουσίασε τις 7 «πληγές» για τους αγρότες: 1. Κλιματική κρίση (πλημμύρες, ξηρασία, παγετοί, χαλάζι). 2. Υψηλό κόστος παραγωγής. 3. Ευρωπαϊκές Συμμαχίες για την σταθερή ενίσχυση της νέας ΚΑΠ από το 2027 και μετά. 4. Αυστηροί έλεγχοι για τις παράνομες ελληνοποιήσεις αγροτικών προϊόντων μέσω των υπαρχόντων μηχανισμών και πρότεινε τη σύσταση νέου φορέα για τη προώθηση ελληνικών προϊόντων. 5. Αποζημιώσεις λόγω θεομηνιών στο 100% της αγροτικής παραγωγής με επαναφορά του μέτρου 16 του ΠΑΑ 2017-2023. 6. Αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου αγροτικού εξοπλισμού. 7. Έλλειψη εργατών γης.
Τέλος ο κ. Σπανούλης αναφέρθηκε στη διαχρονική σχέση με τον πρώην Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, τον οποίο και χαρακτήρισε «Πρωθυπουργό των Αγροτών».
Ο δήμαρχος Τρικκαίων και πρόεδρος ΠΕΔ Θεσσαλίας, Νίκος Σακκάς επεσήμανε πως «το μέλλον του πρωτογενούς τομέα είναι ένα από τα ζητήματα που απασχολούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία καλείται να αναδιαμορφώσει συνολικά την πολιτική της. Πέρα από τις κάθε φορά προτεραιότητες, ο αγροτικός τομέας οφείλει να είναι μια σταθερά, καθώς αφορά, όχι απλώς έναν πολύ μεγάλο κύκλο εργασιών, αλλά, κυρίως, αφορά την ίδια μας την ύπαρξη».
Εκ μέρους της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Τρικάλων, Χριστούλα Ντιντή σημείωσε ότι «η Περιφέρεια Θεσσαλία σκύβει πάνω από τον αγροτικό τομέα. Γνωρίζουμε τα προβλήματα και ψάχνουμε να βρούμε λύσεις».
Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χρήστος Κέλλας επεσήμανε πως η κυβέρνηση προχωράει στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου masterplan αντιπλημμυρικής προστασίας για την Θεσσαλία σε τρία επίπεδα, προϋπολογισμού 3,5 δισ. ευρώ και συστάθηκε ο Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ) και πρόσθεσε πως ταυτόχρονα, υλοποιούνται 11 μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 53 εκατ. ευρώ καθώς και μικρά εγγειοβελτιωτικά και έργα Αγροτικής Οδοποιίας. Επίσης αναφέρθηκε και στις κυβερνητικές παρεμβάσεις στον τομέα της ενέργειας, μεταξύ των οποίων, η μη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σε παραγωγική γη, η διάθεση 30 εκατ. για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών αγροτικής χρήσης, το πρόγραμμα «ΓΑΙΑ» για φθηνό αγροτικό ρεύμα με 9,3 λεπτά/kWh για δυο +οκτώ χρόνια, η δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους παρόχους ρεύματος, χωρίς τόκους και η επιστροφή 100% του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο.
Η Τομεάρχης Δικαιοσύνης, Θεσμών & Διαφάνειας του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και βουλευτής Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη εξαπέλυσε μύδρους κατά της κυβέρνησης. «Αφήσατε τον πρωτογενή τομέα απροστάτευτο και έρμαιο μεγάλων fund! Δεν ανακοινώσατε τίποτα για το πώς θα παραμείνουν οι νέοι στη γη τους» δήλωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Στο ΠΑΣΟΚ γνωρίζουμε καλά και εν αντιθέσει με τη ΝΔ πως χρωστάμε στους αγρότες στους κτηνοτρόφους και δε μας χρωστούν. Μας «ταΐζουν» οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι -δεν τους «ταΐζουμε». Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα ουσιαστικής στήριξης του πρωτογενούς τομέα, τα οποία αποδεδειγμένα η σημερινή κυβέρνηση δεν διαθέτει καμία πολιτική βούληση να λάβει, το ήδη έντονο υπαρξιακό πρόβλημα της χώρας, λόγω δημογραφικού, σύντομα θα αποκτήσει χαρακτηριστικά εθνικής καταστροφής, χωρίς να έχει καν υπάρξει εξωτερικός εχθρός».
O Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Βασίλης Κόκκαλης άσκησε σκληρή κριτική στην κυβέρνηση και υπογράμμισε πως, «χρειάζεται μία ενιαία εθνική αγροτική πολιτική. Σήμερα χρειάζεται να δούμε το μοντέλο του σύγχρονου αγρότη για τα επόμενα είκοσι χρόνια» και συμπλήρωσε: «Φλέγων ζήτημα είναι το νερό και εργάτες γης, αλλά σε αυτά ακόμα δεν ακούμε τίποτα. Με τον ΟΔΥΘ για πρώτη φορά το ελληνικό κράτος σηκώνει τα χέρια και λέει για πρώτη φορά δεν μπορώ να διαχειριστώ την κατάσταση στη Θεσσαλία για το νερό. Ας μην ξεχνάμε πως τα αντιπλημμυρικά σχέδια περνούν από το κράτος στην ανώνυμη εταιρεία».
«Ο γεωργικός κλάδος οφείλει να κρατήσει τον κόσμο στον τόπο του. Δεν είναι όμως μία εύκολη αποστολή αυτή για την κυβέρνηση», ανέφερε ο πρώην υπουργός και βουλευτής Τρικάλων με τη Νέα Δημοκρατία, Κώστας Σκρέκας.
Κριτική στην κυβέρνηση άσκησε ο αναπληρωτής Γραμματέας στον Τομέα της Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ, Γιάννης Κυανίδης κατηγορώντας τη για τις δράσεις της. «Το ΠΑΣΟΚ είναι το πρώτο που έφερε τα φωτοβολταϊκά στο χωράφι» πρόσθεσε.
Ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και στέλεχος της Optimus Στέλιος Βαγρόπουλος εστίασε στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, net metering και net billing και εξήγησε τι συμβαίνει με τις περικοπές ανακατανομής.
Ο COO Γενικός Διευθυντής Ασφαλιστικών Εργασιών του Ομίλου Interamerican, Πάνος Κούβαλης, μιλώντας στο συνέδριο σημείωσε την ειδική σχέση του Ομίλου με τους αγρότες υπενθυμίζοντας πως η Ιnteramerican ξεκίνησε ως ένας συνεταιρισμός για να προστατευτούν οι αγρότες». «Σήμερα, ξαναγυρνάμε στις ρίζες μας, δεν είμαστε μόνο εδώ για το κέρδος, αλλά για τους ανθρώπους μας» κατέληξε.
Τον συνεργατικό ρόλο του ΠΣΑΘ/ΠΣΑΦ και ο οποίος αποσκοπεί στην επίτευξη των οικονομιών κλίμακας εκθείασε στον χαιρετισμό του ο κ. Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου, Γενικός Διευθυντής Αγροτικής Τραπεζικής της Πειραιώς τονίζοντας ότι η Τράπεζα θα συνεχίσει να υποστηρίζει την προσπάθεια των παραγωγών για εκσυγχρονισμό, εξωστρέφεια, ενεργειακή αυτονομία και βιωσιμότητα. Ενώ έκανε και ειδική αναφορά στον Νόμο 5184, που αφορά στα μέτρα για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, τονίζοντας ότι «Οι τράπεζες μπορούν να επιχειρήσουν να χρηματοδοτήσουν μόνο βιώσιμους δανειολήπτες (είτε φυσικά είτε νομικά πρόσωπα) και τις ανάλογες επιχειρηματικές τους δράσεις».
«Η Πειραιώς είναι σταθερά δίπλα στον αγροτικό κόσμο στηρίζοντάς τον σε όλες τις δράσεις του, με στόχο την αύξηση της βιωσιμότητας, της ανθεκτικότητας και της αποτελεσματικότητάς του, για έναν ανταγωνιστικό αγροτικό τομέα» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Γιάννης Χανιωτάκης, Senior Director Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Πειραιώς. Μίλησε, επίσης, για τη χρηματοδότηση επενδύσεων ΑΠΕ αγροτών και αγροτικών επιχειρήσεων με έμφαση στο επιχορηγούμενο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», καθώς για το επικείμενο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, επέκτασης και εγκατάστασης θερμοκηπίων. Παράλληλα, έκανε ειδική μνεία για το συνδυασμό χρηματοδοτικής και συμβουλευτικής στήριξης που προσφέρει η Πειραιώς για την υλοποίηση επενδύσεων στον αγροτικό τομέα.
Ο Καθηγητής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, Στέργιος Λογοθετίδης, εξήρε τη σημασία του συνεδρίου και σημείωσε πως ξεκίνησαν «την παραγωγή φωτοβολταϊκών τρίτης γενιάς που ενσωματώνονται πάνω στην παραγωγή δίνοντας ενέργειας και μειώνοντας το νερό».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του WorkInGreece.iο Βαγγέλης Κανελλόπουλος, εστίασε στην έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού στον πρωτογενή τομέα και εξήγησε εάν οι Διεθνείς Εργαζόμενοι αποτελούν μέρος της Λύσης. «Μιλάμε για ανθρώπινο δυναμικό που λείπει, αλλά πρέπει να έχουμε στο νου ότι αυτοί οι εργάτες θα πρέπει να φέρουν γνώσεις και εμπειρίες».
Ο δημοσιογράφος Θοδωρής Σδρούλιας, εξήρε τη συνεργασία των ΠΣΑΘ και ΠΣΑΦ με τους Ιταλούς κατασκευαστές και την UNACOMA και έκανε ειδικά αναφορά και στα αγροτικά δυστυχήματα που αποτελούν μάστιγα. Με στοιχεία που παρουσίασε ο αγροτικός κόσμος θρηνεί περίπου πενήντα άτομα κάθε χρόνο σε δυστυχήματα με αγροτικά μηχανήματα.
Συντονιστής στο συνέδριο ήταν ο δημοσιογράφος, εκδότης της larissanet, Xρήστος Μπεχλιβάνος.
