του Χρήστου Σταμόπουλου, δικηγόρου
Την Παρασκευή συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ηρωική Εξέγερση του Πολυτεχνείου. Μισός αιώνας από τον Παλλαϊκό Ξεσηκωμό της 17 Νοέμβρη 1973.
Συνήθως μιλάμε για το “3ήμερο” του Πολυτεχνείου (Πέμπτη 15/11 έως Σάββατο 17/11/1973). Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για “πενθήμερο” της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου (Πέμπτη 15/11 έως Δευτέρα 19/11/1973), που συντάραξε το αμερικανοκίνητο και αμερικανοστήρικτο καθεστώς της Χούντας και αποτέλεσε μια κορυφαία στιγμή στην ιστορία του ελληνικού φοιτητικού και λαϊκού κινήματος της χώρας.
Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν αφορά μόνο τους «εντός» του Πολυτεχνείου, που άναψαν το φυτίλι του αγώνα και της αυτοθυσίας και τους σημάδεψε το γκρέμισμα της πύλης από το τανκς, αλλά και τους «εκτός» του Πολυτεχνείου, που δίναν την ίδια ώρα τον δικό τους αγώνα αυτοθυσίας, και ήταν οι περισσότεροι.
Ο αγώνας των φοιτητών άρχισε με ένταση δυο μήνες πριν, επειδή η Χούντα κωλυσιεργούσε και αρνούνταν να διεξαχθούν ελεύθερες φοιτητικές εκλογές – οι πρώτες επί χούντας.
Στη συνέχεια του “πενθήμερου” αγώνα, συμμετείχαν χιλιάδες εργαζόμενοι, διαφόρων επαγγελμάτων, κι άλλοι δημοκράτες Αθηναίοι. Η συμμετοχή της Εργατικής Τάξης ήταν μεγάλη. Γι’ αυτό ήταν σωστό να μιλάμε, όχι για στενά φοιτητική εξέγερση, αλλά για παλλαϊκό ξεσηκωμό.
Το κυρίαρχο σύνθημα του αγώνα ήταν «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία», αλλά ο τόνος έπεφτε αναμφισβήτητα στο «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!». Ελευθερία που δεν είχε καμιά σχέση με την «ελευθερία» των σημερινών νεοφιλελεύθερων φαφλατάδων και των ανελεύθερων στην ουσία ολοκληρωτικών καθεστώτων της Δύσης.
Μιλούσαμε για μια πραγματική ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ των ανθρώπων, που ανθίζει και ολοκληρώνει την αξιοπρέπειά τους και που χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει και ν’ ανθίσει καμιά άλλη αξία.
Τα συνθήματα, που φωνάζαμε και ακούγονταν ραδιοφωνικά σε όλη την Αθήνα και μεταδίνονταν καθημερινά σ’ όλο τον πλανήτη, ήταν οι ίδιοι οι στόχοι της Παλλαϊκής Εξέγερσης, που η ανιδιοτέλεια των συμμετεχόντων, παρά τον φόβο που αιωρούνταν, τους έκανε μέρα τη μέρα και πιο αποφασιστικούς στη διεκδίκηση για:
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ ΧΩΡΙΣ ΗΠΑ ΚΑΙ ΝΑΤΟ
ΛΑΪΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΛΑΪΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Μπορούμε να θυμηθούμε ακόμα πως η ανιδιοτέλεια μαζί με τον αυθορμητισμό και το αιφνίδιο πάθος που μας κατέλαβε, παρά τον φόβο που οπωσδήποτε αιωρούνταν, όπως προείπαμε, μας έκανε να αγνοούμε εντελώς την τεράστια υλική δύναμη του χουντικού κράτους και με οδηγό την αξιοπρέπεια και την ελευθερία ν’ αντιστεκόμαστε και να πολεμάμε, ας μου επιτραπεί ο παραλληλισμός, αφού τα μηνύματα του Πολυτεχνείου είναι διαχρονικά, όπως σήμερα αντιστέκονται οι Παλαιστίνιοι της Γάζας στην κτηνώδη δύναμη του νεοναζιστικού κράτους του Ισραήλ. Όπως ο Δαυΐδ στον Γολιάθ!
Όταν οι λαοί αψηφούν την υλική δύναμη και τις πολεμικές μηχανές των τυράννων, υπάρχει μέλλον!
Μπορεί να ηττηθήκαμε στο Πολυτεχνείο – όπως μπορεί να ηττηθούν και οι βασανισμένοι Παλαιστίνιοι της μαρτυρικής Γάζας – ο ηρωικός αγώνας μας όμως το 1973, όχι μόνο χάλασε τα σχέδια για δήθεν «εκδημοκρατισμό» του χουντικού καθεστώτος και ομαλή μετάβαση και βύθισε τη χούντα σε μεγαλύτερη κρίση με αποτέλεσμα τη σύντομη πτώση της, τα μηνύματα του αγώνα όμως μένουν διαχρονικά και διδάσκουν τις σημερινές και επόμενες γενιές, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και ευρύτερα. Γι’ αυτό οι εξουσίες, και οι ολιγαρχίες, που κρύβονται πίσω τους, τρέμουν τα εξεγερσιακά μηνύματα του ’73 για έναν καλύτερο κόσμο!
Η μνήμη παραμένει ανεξίτηλη, όχι μόνο σε μας που συμμετείχαμε και ζήσαμε εκείνο το κοινωνικό όνειρο, αλλά σ’ ολόκληρο τον ελληνικό λαό και τη νεολαία του, που τιμά (και θα τιμά) κάθε χρόνο την επέτειο της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου με συγκεντρώσεις, συναυλίες και πορείες, διατρανώνοντας τα αιώνια μηνύματά του.