- Στόχοι
Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων, και το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου, ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Τρικάλων για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας.
- Διαπιστώσεις
Η σπορά του βαμβακιού άρχισε στο τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου και ολοκληρώθηκε την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου. Επικράτησαν καλές συνθήκες φυτρώματος και δεν είχαμε επανασπορές.
Την εποχή αυτή οι βαμβακοφυτείες βρίσκονται στο στάδιο έναρξης ανθοφορίας στις πρώιμες καλλιέργειες, οι όψιμες καλλιέργειες βρίσκονται στο στάδιο δημιουργίας και ανάπτυξης χτενιών .
Στο πλαίσιο του προγράμματος Γεωργικών Προειδοποιήσεων Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας της χώρας περιόδου 2022, η Υπηρεσία μας έχει αναπτύξει δίκτυο παγίδων που καλύπτουν τις βαμβακοπαραγωγικές περιοχές και εκτείνεται από την Πηνειάδα μέχρι την Βασιλική. Έχουν τοποθετηθεί φερομονικές παγίδες για την παρακολούθηση της εξέλιξης του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού.
Από επιτόπιες επισκέψεις Γεωπόνων της Υπηρεσίας μας σε βαμβακοκαλλιέργειες παρατηρήθηκαν σποραδικά μικροί πληθυσμοί εντόμων που προσβάλουν τα νεαρά φυτά, όπως αφίδες, θρίπες, κ.α. χωρίς να προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία. Σε περιπτώσεις με έντονη προσβολή κυρίως αφίδων έγιναν ψεκασμοί.
Ο αριθμός των συλλήψεων , στις μετρήσεις που έγιναν, ενήλικων (πεταλούδων) πράσινου και ρόδινου σκουληκιού στο δίκτυο φερομονικών παγίδων που έχει εγκαταστήσει η Υπηρεσία μας κυμαινόταν σε χαμηλά επίπεδα.
- Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές
Στο στάδιο αυτό οι βαμβακοπαραγωγοί πρέπει να εφαρμόζουν ορθολογική αζωτούχο λίπανση και άρδευση, προς αποφυγή υπερβολικής και τρυφερής βλάστησης, προκειμένου τα φυτά να μην είναι ελκυστικά για την ανάπτυξη επιβλαβών οργανισμών.
Επίσης πρέπει να αποφεύγονται οι χημικές επεμβάσεις, επειδή την περίοδο αυτή αρχίζουν να εμφανίζονται τα ωφέλιμα έντομα που παρασιτούν τους επιβλαβείς οργανισμούς (πράσινο και ρόδινο σκουλήκι) του βαμβακιού.
Στις περιπτώσεις που απαιτείται χημική καταπολέμηση τότε αυτή πρέπει να διενεργείται με εγκεκριμένα εντομοκτόνα εκλεκτικής δράσης φιλικότερα προς τα ωφέλιμα έντομα και το περιβάλλον.
Αυτή την περίοδο τα έντομα που προσβάλλουν το βαμβάκι είναι κυρίως: αφίδες, θρίπες τετράνυχοι που προκαλούν συστροφές φύλλων, κατσάρωμα, φυλλόπτωση, σχισίματα κλπ.
Οι βαμβακοπαραγωγοί να παρακολουθούν 1-2 φορές την εβδομάδα τις φυτείες προκειμένου να διαπιστώνουν τις πυκνότητες των πληθυσμών και τις ζημιές των εντόμων, ώστε να επεμβαίνουν όταν οι πληθυσμοί είναι κοντά στα όρια επέμβασης όπως παρακάτω:
Τετράνυχος: Επεμβαίνουμε όταν προκαλείται φυλλόπτωση και οι πληθυσμοί είναι υψηλοί.
Αφίδες: Επεμβαίνουμε μόνο εάν οι πληθυσμοί παραμένουν υψηλοί για (7) ή περισσότερες μέρες, με κατώτερο όριο επέμβασης: 25 άτομα αφίδων κ.μ.ο. ανά φύλλο σε δείγμα 100 φύλλων.
Θρίπες: Γενικά δεν απαιτείται χημική επέμβαση, αφενός μεν διότι τα προσβεβλημένα φυτά ανακάμπτουν από την προσβολή, αφετέρου δε με την χρήση εντομοκτόνων εξολοθρεύονται τα ωφέλιμα έντομα.
Λύγκος: Το κατώτερο όριο επέμβασης είναι τα 5 άτομα ανά 100 φυτά κ.μ.ο
Πράσινο – Ρόδινο : Οι παραγωγοί δεν πρέπει να εφησυχάζουν με τις χαμηλές συλλήψεις πεταλούδων που παρατηρούνται στις φερομονικές παγίδες και θα πρέπει αυτήν την περίοδο να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και να επιθεωρούν τακτικά (τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα) τις καλλιέργειες τους, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα την πυκνότητα των πληθυσμών των εντόμων – εχθρών, ώστε να επεμβαίνουν όταν οι πληθυσμοί φθάσουν στα όρια επέμβασης. Στο παρόν στάδιο και για το πράσινο σκουλήκι, το κατώτερο όριο επέμβασης είναι 6-8 ζωντανές προνύμφες (σκουλήκια) σε 100 φυτά, ή μια νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής. Η επιθεώρηση των βαμβακιών συνιστάται να γίνεται πρωϊνές ή απογευματινές ώρες, διασχίζοντας το χωράφι διαγώνια και εξετάζοντας 100 φυτά σε διαφορετικά σημεία της διαγωνίου.
Επισημαίνεται ότι οι συλλήψεις ακμαίων στις φερομονικές παγίδες δεν αποτελούν κριτήριο για την εφαρμογή χημικής επέμβασης. Οι φερομονικές παγίδες βοηθούν στον προσδιορισμό της ακριβούς περιόδου αλλαγής γενεών του πράσινου και ρόδινου σκουληκιού. Η σοβαρότητα της προσβολής είναι συνάρτηση: α) του αριθμού και της ηλικίας των ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) που διαπιστώνονται από τις επιτόπιες επισκέψεις στους αγρούς και β) του σταδίου ανάπτυξης της καλλιέργειας. Ουσιαστικό κριτήριο για την απόφαση λήψης ή όχι μέτρων αντιμετώπισης είναι μόνο τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων στα όργανα των φυτών (χτένια, άνθη, καρύδια). Η χημική καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της προνύμφης (μήκος έως 1 εκ.) διότι οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες είναι πιο ανθεκτικές στα εντομοκτόνα.
- Εφαρμογή ψεκασμών με φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΦΠ)
Δεν συνιστώνται επεμβάσεις με φυτοφάρμακα στις βαμβακοφυτείες χωρίς έλεγχο της πυκνότητας των επιβλαβών εντόμων και τη διαπίστωση των παραπάνω ορίων, διότι άστοχοι και άκαιροι ψεκασμοί επιβαρύνουν αρνητικά την καλλιέργεια, το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.
Οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για την τελική απόφαση να επέμβουν με φυτοπροστατευτικά προϊόντα και για κάθε επικείμενο ψεκασμό να ενημερώνουν τους μελισσοκόμους και όπου κρίνεται αναγκαίο η εφαρμογή των ψεκασμών να γίνεται την ώρα που δεν πετούν οι μέλισσες, κατά τις απογευματινές κυρίως ώρες μετά τη δύση του ηλίου.
Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης ΦΠ για τη δοσολογία, τη συνδιαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το χρονικό διάστημα μεταξύ της τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής καθώς και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηριάσεων.
Για περισσότερες πληροφορίες, οι καλλιεργητές μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Υπηρεσίας μας στα τηλ. 24313-51603, 51604 καθώς και στο Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου, στο τηλ. 24210-66525.
Ο Δ/ΝΤΗΣ
ΕΜΜΑΝ. ΓΟΥΓΟΥΛΑΚΗΣ